Phương pháp tự học piano, organ được thiết kế phù hợp cho các giáo viên dạy âm nhạc trường mầm non, tiểu học.

 

Phương pháp tự học piano, organ được thiết kế phù hợp cho các giáo viên dạy âm nhạc trường mầm non, tiểu học. Cách luyện tập piano cho người lớn như các GVMN nữ sau đây.

1- Luyện tập tiết điệu.

 Giáo viên dạy nhạc mầm non, tiểu học chắc chắn biết hát nhưng bài hát trong chương trình môn âm nhạc trong sách giáo khoa. Nguyên lý  để luyện tập tiết điệu bài nhạc là “ cái gì bạn hát được, bạn sẽ đàn được”. Cách luyện tập là bạn miệng hát một âm tiết - ví dụ: Bài hát “Con Chim Non”, khi bạn hát hát “Con chim non, trên cành cây” tay bấm xuống phím sáng mầu xanh, hát 6 âm tiết bạn bấm phim xanh 6 lần - mới lần bấm dung với lực miệng phát âm tiết đó. Bạn tập theo cách này sẽ nhanh chóng thiết lập phản xạ giữa miệng hát với tay đàn và từng bước sẽ hình thành khả nặng cảm âm giữa miệng hát, tay nghe và ngón tay xuống phim đúng nốt. Khi hát và đàn “khớp” nhau đến thuận thức, bạn bấm tắt nút phát sáng và mất nhìn vào bản nhạc, khi đàn một nốt nhạc bạn nhìn tìm nốt nhạc đó trên bản ký âm của bản nhạc ( Sheet nhạc), tung buộc bàn sẽ tạo được phần xa giữa mặt nhìn nốt nhạc, tay bấm dung phím. Các GVMN lưu ý, nếu các bạn thức hiện phần xa “ hát được , đàn được” là thành công. Bạn có thể tập trung cho nhiệm vụ sử phạm âm nhạc, nếu đọc bản kỳ âm bài nhạc chậm … không sao cả. ( Phương pháp tập đàn piano cho các GVMN chúng tôi không thực hiện theo phương pháp tự học piano cho người lớn tuổi ở Hoa Kỳ).

2- Luyện tập đàn đúng nốt.

• Dùng ngón tay bấm đúng vào phím đang phát sáng ( trong kỹ thuật piano, 5 ngón tay được quy định số 1-5 , dùng ngón nào bấm cho nốt nhạc đã có ghi) bấm đúng vào phím đang phát sáng. Nguyên lý chung là “ Phím sáng đến đâu, bấm theo đến đó”, cụ bấm đúng phím đang sáng, phim sáng kế tiếp xuất hiện - bấm sai phím sáng kế tiếp không xuất hiện. Phương pháp này giúp xác định đúng, sai ngay từ đầu tránh luyện tập sai thành thói quen “ quan tính” rất khó sửa.

• Chọn từng đoạn nhạc để tập,  sau mỗi lần luyện tập đàn sẽ thông báo ban thực hành đàn đoạn nhạc có bao nhiêu lỗi. Nếu tập đoạn nhạc không có lỗi nào, hay chuyển sang tập đoạn kế tiếp. lan lượt tập từng đoạn cho đến hết bài. Nếu bạn đàn nguyên bản nhạc mà đàn thông báo không có lỗi nào là thành công.

3- Tập đàn đúng tốc độ ( tempo).

Mỗi bản nhạc đều có quy định tốc độ. Bắt đầu luyện tập, bạn có thể giảm tốc độ bài nhạc để tập chậm cho để, khi đàn thông thạo bạn chỉnh tốc độ tăng dân cho đến khi tập đàn bài nhạc với tốc độ quy định.

Có thể tích hợp giữa học piano đệm hát cơ bản và học thanh nhạc , học hát cơ bản không? Tích hợp cụ thể hai môn này như thế nào?

Có thể tích hợp giữa học piano đệm hát cơ bản và học thanh nhạc, hát cơ bản vì hai môn này bổ trợ lẫn nhau rất tốt. Việc tích hợp không chỉ giúp học viên phát triển kỹ năng toàn diện mà còn tăng hiệu quả học tập. Dưới đây là cách tích hợp cụ thể:

1. Kết hợp trong buổi học

• Học lý thuyết âm nhạc cơ bản: Kết hợp học hợp âm, nhịp điệu trên piano với cách áp dụng vào việc hát. Ví dụ: học viên vừa học hợp âm C, G, F trên piano, vừa luyện hát các câu nhạc sử dụng hợp âm này.

• Thực hành đồng thời: Trong mỗi buổi học, dành thời gian để vừa đàn vừa hát, giúp học viên làm quen với việc phối hợp giữa tay và giọng.

2. Xây dựng bài tập kết hợp

• Bài tập đệm hát: Chọn một bài hát đơn giản, tập đàn phần đệm (bằng tay trái) trên piano và hát giai điệu (melody).

• Luyện cảm âm và nhịp: Sử dụng piano để luyện khả năng cảm âm, nhận biết nốt nhạc, đồng thời luyện kiểm soát nhịp điệu khi hát.

3. Cải thiện kỹ thuật thanh nhạc thông qua piano

• Tập luyện cao độ: Dùng piano để luyện tập các bài thanh nhạc như scales (âm giai), arpeggios (hợp âm rải). Điều này giúp học viên vừa luyện giọng, vừa làm quen với âm thanh chuẩn.

• Điều chỉnh giọng: Piano hỗ trợ học viên nghe đúng nốt và điều chỉnh giọng khi hát sai cao độ.

4. Áp dụng vào biểu diễn thực tế

• Lựa chọn các bài hát có cấu trúc đơn giản để học viên thực hành vừa đàn vừa hát, chuẩn bị cho việc biểu diễn.

5. Chia lịch học hợp lý

• Phân chia thời gian giữa việc học piano và học hát. Ví dụ: 30 phút học piano (lý thuyết + thực hành), 30 phút học hát, sau đó kết hợp cả hai trong 10-15 phút cuối.

Việc tích hợp này đòi hỏi giáo viên có khả năng hướng dẫn cả hai mảng hoặc hợp tác giữa giáo viên piano và giáo viên thanh nhạc. Với phương pháp này, học viên sẽ nhanh chóng tiến bộ và cảm nhận được sự thú vị trong việc học âm nhạc.

Dưới đây là các bài tập thanh nhạc như scales (âm giai), arpeggios (hợp âm rải) kết hợp học đàn piano, giúp bạn vừa luyện giọng vừa cải thiện kỹ năng đàn.

1. Luyện âm giai (Scales)

Âm giai giúp bạn rèn luyện cao độ và kiểm soát hơi thở. Dùng piano để hỗ trợ phát âm chuẩn.

Bài tập:

• Âm giai Đô trưởng (C Major): Đánh âm giai trên piano và hát theo nốt:

• Nốt: C - D - E - F - G - A - B - C (lên và xuống).

• Luyện giọng: Hát trên các nguyên âm như “ah,” “ee,” “oo.”

• Mục tiêu: Giữ đúng cao độ, hơi thở đều.

• Âm giai ngũ cung (Pentatonic): C - D - E - G - A - C.

• Phù hợp để luyện cao độ mượt mà và cảm âm.

• Âm giai khác: Sau khi quen với Đô trưởng, thực hành các âm giai khác (Sol trưởng, Fa trưởng, La thứ…) bằng cách chuyển đổi vị trí tay trên piano.

Biến thể:

• Luyện hát scales ở các tốc độ khác nhau (chậm, vừa, nhanh) để cải thiện kiểm soát hơi.

2. Luyện hợp âm rải (Arpeggios)

Hợp âm rải luyện kỹ năng điều chỉnh giọng theo bước nhảy giữa các nốt.

Bài tập:

• Hợp âm Đô trưởng (C Major Arpeggio):

• Nốt: C - E - G - C (lên) và C - G - E - C (xuống).

• Đánh từng nốt trên piano, hát theo nốt tương ứng.

• Hợp âm La thứ (A Minor Arpeggio):

• Nốt: A - C - E - A (lên và xuống).

• Biến thể: Thực hành với các hợp âm trưởng và thứ khác (G Major, F Major, D Minor…).

Mục tiêu:

• Kiểm soát giọng khi hát các bước nhảy lớn.

• Luyện hơi thở ổn định và giữ âm sắc đều.

3. Luyện hơi thở và độ vang (Vocal Resonance)

• Dùng piano: Chơi nốt đơn như C - D - E - F - G để luyện cách giữ hơi lâu (legato).

• Cách hát: Hát kéo dài từng nốt trên các nguyên âm (“ah,” “ee”) để tăng cường độ vang.

4. Kết hợp thanh nhạc và piano

Bài tập:

• Đệm và hát âm giai: Dùng tay trái chơi hợp âm (C - F - G - C) trên piano, tay phải chơi melody âm giai, đồng thời hát melody.

• Thực hành câu nhạc ngắn: Ví dụ, chọn câu nhạc đơn giản như “Do Re Mi” (trong phim The Sound of Music) để vừa đàn vừa hát.

5. Bài tập nhạc ngắn (Vocal Patterns):

Luyện các câu nhạc ngắn, di chuyển qua các nốt âm giai:

• Ví dụ: C - E - G - E - C hoặc C - D - E - F - G (lên xuống nhanh).

• Chơi nốt trên piano để làm nền tảng cao độ và hát theo.

Lưu ý khi luyện tập:

1. Hơi thở: Giữ hơi đều và sâu, không ngắt quãng đột ngột.

2. Tư thế: Ngồi thẳng lưng, thư giãn vai và cổ.

3. Tần suất: Luyện tập từ 15-30 phút mỗi ngày để tránh mệt giọng.

4. Tăng dần khó khăn: Khi quen với âm giai và hợp âm cơ bản, thử luyện tập ở các âm vực khác hoặc thêm phức tạp như hợp âm 7 (Cmaj7, Am7).

Cách luyện tập này không chỉ giúp bạn cải thiện giọng hát mà còn đồng thời nâng cao kỹ năng piano.

Dưới đây là bản ký âm cơ bản các bài tập luyện thanh cho cô mầm non, tập trung vào những bài dễ hiểu, phù hợp với giọng hát của trẻ mầm non. Những bài tập này giúp giáo viên rèn luyện cao độ, nhịp điệu và kỹ năng điều chỉnh giọng khi hướng dẫn trẻ.

1. Âm giai đơn giản (Scales)

Đô trưởng (C Major Scale)

Ký âm:

  C   D   E   F   G   A   B   C

  Do  Re  Mi  Fa  Sol La  Si  Do

Cách thực hành:

• Hát từng nốt từ thấp đến cao, rồi ngược lại.

• Thay đổi tốc độ và hát bằng các nguyên âm như “A”, “O”, “I”.

2. Hợp âm rải (Arpeggios)

Hợp âm Đô trưởng (C Major Arpeggio)

Ký âm:

  C   E   G   C   (lên)

  Do  Mi  Sol Do

  C   G   E   C   (xuống)

  Do  Sol Mi  Do

Cách thực hành:

• Luyện hát các nốt theo thứ tự, dùng piano chơi từng nốt làm chuẩn.

• Thực hiện bằng cả tiếng hát và ngân nốt dài.

3. Bài luyện âm ngắn:

a) Do Re Mi (tập hát thăng bằng âm giai)

Ký âm:

  C  D  E  C  E  D  C

  Do Re Mi Do Mi Re Do

b) Hát nhảy quãng

Ký âm:

  C    E    G    C

  Do   Mi   Sol  Do

  C    G    E    C

  Do   Sol  Mi   Do

Cách thực hành:

• Dùng piano chơi theo ký âm, hát từng nốt chuẩn xác.

• Nhảy quãng xa (Do -> Sol) để luyện cao độ và hơi thở.

4. Bài luyện nhịp điệu

a) Sol Mi Do (nhịp chậm rãi)

Ký âm:

  G  E  C

  Sol Mi Do

b) Do Re Mi Sol Mi Do (nhịp nhanh hơn)

Ký âm:

  C  D  E  G  E  C

  Do Re Mi Sol Mi Do

Cách thực hành:

• Hát theo nhịp đàn piano, thay đổi tốc độ để luyện cảm giác nhịp.

5. Bài luyện tập vui nhộn

“Do Re Mi” từ The Sound of Music

Ký âm:

  C  C  C  D  E

  Do Do Do Re Mi

  E  E  E  C  E

  Mi Mi Mi Do Mi

Cách thực hành:

• Luyện bài hát này để dạy trẻ cách nhận biết các nốt nhạc cơ bản.

6. Lưu ý khi sử dụng bản ký âm:

• Chơi piano theo từng nốt để làm mẫu cho việc luyện thanh.

• Hát từ từ, giữ hơi thở đều đặn và điều chỉnh giọng sao cho đúng cao độ.

• Tăng dần độ khó bằng cách nâng cao tông hoặc tăng tốc độ khi đã thành thạo.

Hiện tại hệ thống không hỗ trợ thư viện để tạo sheet nhạc. Tuy nhiên, bạn có thể sử dụng phần mềm như MuseScore hoặc Noteflight để tự tạo bản ký âm đơn giản dựa trên các nốt nhạc sau:

1. Âm giai Đô trưởng (C Major Scale)

• Nốt nhạc:

C - D - E - F - G - A - B - C (lên)

C - B - A - G - F - E - D - C (xuống)

2. Hợp âm rải Đô trưởng (C Major Arpeggio)

• Nốt nhạc:

C - E - G - C (lên)

C - G - E - C (xuống)

Nếu bạn cần tôi hướng dẫn tạo trên phần mềm hoặc cung cấp thêm thông tin, hãy cho biết!