Năm học 2021-2022 đã thực học được gần 2 tháng và những khó khăn trong năm học này thì ai cũng có thể nhìn thấy, nhất là đối với các tỉnh ở khu vực phía Nam đang phải dạy và học trực tuyến.
Khó khăn thì đội ngũ nhà giáo đã xác định ngay từ khi năm học này chưa diễn ra bởi họ biết dạy trực tuyến vất vả hơn dạy trực tiếp rất nhiều. Những môn học nhiều tiết/tuần thì việc phải đầu tư thời gian để soạn và chuẩn bị giáo án là rất lớn.
Tuy nhiên, những khó khăn vẫn nối tiếp khó khăn khi mà các cấp quản lý giáo dục liên tục tổ chức tập huấn các phần mềm cho giáo viên. Mỗi cấp tập huấn một phần mềm khiến cho nhiều giáo viên vô cùng áp lực.
Công việc chuẩn bị và thực hiện giảng dạy trực tuyến đã quá căng thẳng mà liên tục bị triệu tập tập huấn khiến cho nhiều thầy cô giáo, nhất là những tổ trưởng, tổ phó chuyên môn mất rất nhiều thời gian nhưng hiệu quả thì không đáng bao nhiêu.
Giáo viên đang được tập huấn khá nhiều các phần mềm dạy học trực tuyến (Ảnh chỉ mang tính chất minh họa, nguồn: Phòng Giáo dục và Đào tạo thị xã Phú Thọ) |
Cấp nào cũng tập huấn phần mềm dạy học trực tuyến
Để chuẩn bị cho năm học 2021-2022, phòng giáo dục nơi người viết công tác chủ trương tập huấn cho giáo viên trong huyện ứng dụng K12 online và E-learning để giáo viên đưa bài học lên với mục đích là học sinh có thể học tập bất kể lúc nào, không hạn chế về thời gian và đặc biệt những bài giảng này là minh chứng cho công việc kiểm tra, thanh tra sau này.
Thế nhưng, khi bước vào năm học thì giáo viên và học sinh ở nhà trường thấy không phù hợp vì các ứng dụng này có rất nhiều hạn chế, học sinh vào học rất thấp, ít có sự tương tác giữa thầy và trò.
Vì thế, giáo viên kiến nghị nhà trường chuyển sang ứng dụng Google Meet hoặc Zoom để thầy trò giảng dạy và học tập được tương với nhau thuận lợi hơn. Điều quan trọng là giáo viên có thể quản lý, điểm danh học sinh qua từng buổi dạy.
Vì thế, nhà trường tổ chức tập huấn cho giáo viên ứng dụng Google Meet, giáo viên hướng dẫn học sinh đăng ký, đăng nhập phần mềm mới để học tập.
Tuy nhiên, đối với những học sinh lớp lớn thì các em dễ tiếp cận, những lớp nhỏ thì giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn phải hướng dẫn nhiều lần các em mới vào được. Nhiều em còn phải có sự trợ giúp từ cha mẹ, người thân trong gia đình để vào học trong thời gian đầu.
Khi học tập được gần 1 tháng thì Bộ mở lớp tập huấn dạy và học trực tuyến cho giáo viên cốt cán ở các địa phương. Sau đó, đội ngũ giáo viên cốt cán lại triển khai đại trà đến đội ngũ giáo viên ở nhà các nhà trường.
Nội dung tập huấn của Bộ là định hướng cách soạn bài, các hoạt động dạy học ngắn gọn, phù hợp với hoàn cảnh dịch bệnh theo hướng dẫn giảm tải của Công văn 4040 và định hướng một số phần mềm kiểm tra trực tuyến.
Tiếp theo Sở lại mở lớp tập huấn cho đội ngũ cốt cán ở các nhà trường bằng ứng dụng dạy học online Microsoft Teams trong nhiều ngày...Chính vì việc tập huấn quá nhiều phần mềm/ứng dụng khiến cho giáo viên bị chi phối rất nhiều thời gian và ảnh hưởng đến công việc giảng dạy hàng ngày trên lớp của họ.
Chuyên gia hỗ trợ thầy cô, bố mẹ “gỡ khó” trong dạy học trực tuyến cho học sinh |
Việc dạy và học thì như vậy, việc kiểm tra cho học trò cũng không kém phần rối rắm.
Lúc kiểm tra thường xuyên thì nhà trường nói giáo viên chủ động sử dụng các phần mềm. Vì thế, có giáo viên sử dụng phần mềm Azota, có người Google Form, có người dùng Gmail, có người dùng Zalo…
Thời điểm này, khi mà kiểm tra giữa kỳ cận kề, Sở gửi công văn yêu cầu các trường chỉ nên sử dụng 1 phần mềm để kiểm tra. Vậy là nhiều giáo viên và học sinh lại rối. Bởi, hiện ban giám hiệu cũng đang dạy lớp nên thông thường họ sử dụng phần mềm nào kiểm tra lâu nay thì bây giờ họ áp dụng chung cho cả trường.
Giáo viên lại phải tập huấn lại và tất nhiên lại làm lại từ đầu đối với phần mềm kiểm tra.
Những giáo viên nào am hiểu công nghệ thì sự thay đổi hay tập huấn thêm nhiều phần mềm/ứng dụng cũng không hề hấn gì, thậm chí họ còn mừng vì được tiếp cận thêm nhiều ứng dụng mới.
Nhưng, trong trường học thì có phải thầy cô nào cũng giỏi công nghệ thông tin đâu, nhất là một số thầy cô dạy các môn Khoa học xã hội, những thầy cô lớn tuổi thường hạn chế về công nghệ thông tin hơn nên mỗi lần tập huấn và áp dụng ứng dụng mới là một cực hình với họ.
Đặc biệt, các ứng dụng kiểm tra trực tuyến nếu là các môn trắc nghiệm thì không khó khăn lắm nhưng những môn kiểm tra bằng hình thức trắc nghiệm kết hợp với tự luận hoặc tự luận hoàn toàn thì nó rất khó với nhiều giáo viên dạy lớp.
Nên thống nhất quan điểm chỉ đạo từ trên xuống dưới
Chúng tôi cho rằng ở thời điểm hiện tại, nhiều thầy cô giáo ở địa bàn phải dạy học trực tuyến họ đang rất áp lực vì họ vừa phải soạn cả giáo án PowerPoint để dạy trực tuyến, vừa phải soạn giáo án Word để lưu hồ sơ và nộp để ký duyệt theo quy định.
Ngoài ra, những học sinh không có điều kiện học trực tuyến thì giáo viên còn phải soạn bài để gửi tại nhà cho các em học tập.
Có 25 tỉnh/ thành đang dạy học trực tuyến và qua truyền hình |
Những thầy cô kiêm nhiệm các công tác chủ nhiệm, tổ trưởng chuyên môn còn vô số những công việc không tên khác nữa. Vậy nên, việc tập huấn các phần mềm trực tuyến dạy học, kiểm tra cần thống nhất với nhau sẽ hợp lý hơn.
Nếu Bộ muốn tập huấn phần mềm dùng chung thì tập huấn trước thời điểm năm học diễn ra. Sở, phòng muốn thống nhất phần mềm cho địa phương mình để thuận tiện cho việc quản lý, kiểm tra cũng nên nên tập huấn sớm và nên thống nhất 1-2 phần mềm.
Bởi, phần lớn tập huấn của Bộ, Sở là do những giảng viên chuyên ngành công nghệ thông tin ở các trường đại học đứng ra tập huấn- đồng nghĩa với việc họ dạy những gì họ đã am hiểu sâu, kĩ lưỡng.
Trong khi giáo viên phổ thông có nhiều môn học, nhiều lứa tuổi khác nhau, công nghệ thông tin không phải là chuyên ngành của phần lớn giáo viên nên việc tập huấn gặp rất nhiều khó khăn.
Tiếp cận 1-2 phần mềm dạy học, kiểm tra đã là một quá trình cố gắng của họ. Tập huấn càng nhiều phần mềm càng tạo ra nhiều áp lực cho người thầy.
Đặc biệt, thời điểm này, ngoài việc giảng dạy, chấm bài thường xuyên, chuẩn bị kiểm tra giữa kỳ thì gần như giáo viên phổ thông trên cả nước đang bước vào tập huấn module 4 với rất nhiều kiến thức, bài tập mà bắt buộc họ phải hoàn thành.
Giáo viên không sợ khó, sợ khổ nhưng có lẽ mỗi trường chỉ nên sử dụng 1 phần mềm dạy và học, cũng như dùng để kiểm tra trực tuyến sẽ hiệu quả hơn việc giáo viên phải tập huấn quá nhiều phần mềm trong một năm học. Bởi, giáo viên biết 1-2 phần mềm mà hiểu sâu, hiểu kĩ sẽ hơn việc biết nhiều mà hiểu lơ mơ.
Hơn nữa, tập huấn nhiều không chỉ lãng phí thời gian, công sức của giáo viên mà còn tốn kém tiền bạc cho đội ngũ chuyên gia, giáo viên cốt cán ở các địa phương mà chúng ta đã thấy trong thời gian qua.
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.