Phát huy vai trò là thiết chế giáo dục ngoài nhà trường

  03/03/2020  166 Lượt xem

Theo Luật Thư viện số 46/2019/QH 14, Thư viện là thiết chế văn hóa, thông tin, giáo dục, khoa học, thực hiện việc xây dựng, xử lý, bảo quản, cung cấp tài nguyên thông tin phục vụ nhu cầu của người sử dụng. Một trong những chức năng nhiệm vụ quan trọng của thư viện là: Tổ chức sử dụng chung tài nguyên thông tin, sản phẩm thông tin và dịch vụ thư viện;  truyền bá tri thức, giá trị văn hóa của dân tộc và nhân loại; phục vụ nhu cầu nghiên cứu, học tập và giải trí; góp phần hình thành và phát triển kiến thức, kỹ năng, phẩm chất, năng lực của người sử dụng thư viện.

Để hỗ trợ cho bạn đọc, đặc biệt là học sinh, sinh viên có thể sử dụng thời gian rảnh rỗi vào việc học tập, nghiên cứu và giải trí, các thư viện công cộng đã thúc đẩy nhiều dịch vụ thân thiện và hữu ích: tăng cường cho mượn sách, phục vụ trực tuyến. Tại nhiều địa phương, thư viện được xem là một trong những địa chỉ lý tưởng được nhiều phụ huynh có con nhỏ, các em học sinh và sinh viên yêu thích lựa chọn.

Ảnh: Phòng đọc tại Thư viện tỉnh Nghệ An

Ảnh: Nhân viên Thư viện Quốc gia vệ sinh phòng đọc phòng dịch COVID-19

Để đảm bảo an toàn và không hình thành đám đông, các hoạt động phục vụ lưu động tạm ngưng nhưng Thư viện Quốc gia Việt Nam và nhiều thư viện tỉnh, thành phố vẫn triển khai các hoạt động để hỗ trợ bạn đọc đến đọc sách báo và tài liệu. Nhiều thư viện tỉnh, thành phố đã có chủ động trưng bày sách, báo hướng dẫn kỹ năng phòng, chống bệnh tật và nâng cao sức khỏe. Tại các phòng đọc: tổng hợp, thiếu nhi, báo, tạp chí, phòng mượn… các thủ thư thường xuyên hướng dẫn bạn đọc cách phòng tránh dịch bệnh nơi công cộng.

Ảnh: Pano phòng chống dịch bệnh tại Thư viện tỉnh Thừa Thiên – Huế

Cùng với việc xây dựng môi trường đọc sách trong lành và an toàn, một số thư viện tỉnh còn tăng cường hoạt động thú vị dành cho bạn đọc trong mùa dịch: giáo dục kỹ năng sống, tổ chức hướng dẫn khéo tay hay làm. Tại phòng thiếu nhi, các em được nhân viên thư viện hoặc thầy cô cộng tác viên của thư viện hướng dẫn cách làm hoa, ghép mô hình bằng que kem, kết cườm, vẽ tranh theo sách… Nhìn chung lượng bạn đọc đến các thư viện trong thời gian qua có giảm nhưng lượng bạn đọc đến mượn sách thì tăng lên. Thư viện cũng đã tăng cường số lượng sách cho mượn mỗi lượt nhằm đáp ứng nhu cầu bạn đọc. Cá biệt có một số thư viện, lượng bạn đọc đến thư viện tăng (Thư viện tỉnh Bạc Liêu, Trà Vinh, Đồng Nai…).

Từ nhận thức thư viện và một thiết chế giáo dục ngoài nhà trường có vốn tài liệu phong phú và là môi trường an toàn, nhiều gia đình đã cho con em đến thư viện thay vì để con trẻ ở nhà. Với những nỗ lực trong công tác phòng chống dịch COVID-19, đảm bảo vệ sinh, thư viện công cộng đã được coi là điểm đến an toàn, nơi các em có thể lựa chọn những sách cuốn sách hay để đọc và tham gia các hoạt động do thư viện tổ chức.

Ảnh: Thiếu nhi đọc sách ở Thư viện tỉnh Bình Dương

Bạn đọc tại các thư viện trong cả nước đánh giá cao vai trò của các thư viện đặc biệt trong thời gian đẩy mạnh phòng chống dịch bệnh hiện nay. Em Nguyễn Thị Mai Thương, học sinh Lớp 10A3 Trường THPT Hà Huy Tập tỉnh Nghệ An đã chia sẻ: “Thư viện là nơi yên tĩnh, môi trường tốt, sạch sẽ, Thư viện cũng là nơi các bạn chọn để học tập, đồng thời thư viện cũng là nơi cung cấp tài liệu để phục vụ học tập, khi cần mượn tài liệu sẽ được đáp ứng nhanh chóng. Thường những bạn lựa chọn đến thư viện để học là những bạn rất chăm chỉ, có tính tự giác nên đến đây tạo cho em động lực để học và giao lưu với bạn khác, khi gặp bài khó cũng có thể nhờ bạn bè trợ giúp hoặc trao đổi”.

Em Đỗ Phạm Thiên Xuân, một học sinh ở Phường 1, thành phố Cao Lãnh, Đồng Tháp đã cho biết: “Đến thư viện cảm nhận đầu tiên của em là không gian có rất nhiều sách để tha hồ lựa chọn, sách để đọc giải trí cũng có, lịch sử cũng có, có rất nhiều truyện để em đọc. Chỗ đọc sách được thiết kế nhiều hình dạng, có những ghế thư giãn mà em rất thích để đọc sách. Em còn được tham gia nhiều hoạt động như vẽ tranh, cờ vua, đọc sách giải ô chữ, rồi các sự kiện mà thư viện tổ chức em rất thích. Các cô thư viện vui vẻ hướng dẫn để em mượn sách”.

Phụ huynh học sinh cũng đánh giá rất cao sự hỗ trợ của thư viện đối với con em mình. Bà Phạm Thị Hải Châu, Giảng viên khoa Tiểu học  trường Đại học Vinh, mẹ em Lê Minh Ngọc 14 tuổi học sinh trường Thực hành Đại học Vinh đã nhận xét: “Trong những ngày dịch bệnh corona đang diễn ra khắp thế giới, mọi người đều lo ngại khi đến chỗ đông người. Tuy nhiên tôi rất yên tâm khi đến làm việc tại Thư viện tỉnh Nghệ An (Mượn sách, đọc tài liệu, viết bài….). Tôi nhận thấy ở đây  được trang bị khá kỹ: Dán áp phích các nội dung tuyên truyền về dịch bệnh này, phun thuốc khử trùng… Nhìn chung Thư viện tỉnh Nghệ An phục vụ và đáp ứng rất tốt nhu cầu của giáo viên, học sinh cũng như các đối tượng khác có nhu cầu đọc sách, học hỏi. Nơi đây là điểm đến lý tưởng, hiệu quả khi học sinh muốn tìm nơi học tập an toàn. Tôi rất yên tâm  khi bản thân mình cũng như con mình đến học tập tại Thư viện tỉnh Nghệ An”.

Ông Thái Văn Huệ, cán bộ hưu trí Tổ 26, khóm 3, phường 4, Tp. Cao Lãnh chia sẻ: “Chú biết và thích đến thư viện từ rất lâu, mỗi ngày dành từ 30 phút đến 120 phút để đọc sách. Chú thích đọc những tài liệu về chiến tranh, khoa học, tiểu thuyết. Đến thư viện luôn tạo cho chú cảm giác dễ chịu, không gian đọc sách mát mẻ, cán bộ thư viện tận tình, sách có nhiều loại để lựa chọn, thời gian cho mượn sách cũng khá hợp lý. Về lợi ích khi đọc sách, đối với cá nhân chú thấy là: Sách giúp mở mang trí tuệ, giúp hiểu biết những kiến thức mà mình chưa biết để rèn dạy con cháu, để hỗ trợ cho việc giao tiếp. Bản thân chú cũng đã truyền cảm hứng đọc sách lại cho con cháu, mượn sách phù hợp với sở thích của mấy đứa cháu, mỗi tối cùng đọc”.

Từ sự chủ động và tích cực tổ chức các dịch vụ phù hợp với nhu cầu của người sử dụng, các thư viện thực sự là thiết chế giáo dục ngoài nhà trường hỗ trợ bạn đọc học tập suốt đời trong mọi hoàn cảnh.

 

A