Bạn là người có niềm đam mê vô tận với âm nhạc? Bạn có thể nghe nhạc liên tục từ sáng đến tối mà không chán? Bạn có thể bỏ ra nhiều giờ để nghiên cứu chuyên sâu về âm nhạc, tuy nhiên, có một khái niệm vẫn luôn khiến bạn băn khoăn, đó là “tone nhạc”. Bạn có muốn biết tone nhạc là gì và làm thế nào để xác định tone của một bản nhạc không? Đừng nôn nóng và cũng không cần phải lo lắng tìm hiểu ở đâu xa nữa, đọc xong bài viết này bạn sẽ có câu trả lời thỏa đáng cho các vấn đề xoay quanh “tone nhạc” ngay thôi! Hãy cùng Trường Ca Audio theo dõi nhé!
Tone nhạc là gì?
“Tone” là một từ tiếng anh, dịch sang tiếng việt trong lĩnh vực âm nhạc có nghĩa là “giọng”. Có thể hiểu “tone nhạc” là giọng của bản nhạc. Vậy giọng của bản nhạc là gì? Giọng của bản nhạc được quy ước là độ cao của một điệu thức cụ thể nào đó. Người ta quy ước có 30 loại giọng khác nhau được xếp theo từng cặp giọng trưởng và giọng thứ song song, bao gồm:
Đô Trưởng (C) và La thứ (Am)
Sol Trưởng (G) và Mi thứ (Em)
Rê Trưởng (D) và Si thứ (Bm)
La Trưởng (A) và Fa (thăng) thứ (F#m)
Mi Trưởng (E) và Đô (thăng) thứ (C#m)
Si Trưởng (B) và Sol (thăng) thứ (G#m)
Fa (thăng) trưởng (F#) và Rê (thăng) thứ (D#m)
Đô (thăng) Trưởng (C#) và La (thăng) thứ (A#m)
Fa Trưởng (F) và Rê thứ (Dm)
Si (giáng) Trưởng (Bb) và Sol thứ (Gm)
Mi (giáng) Trưởng (Eb) và Đô thứ (Cm)
La (giáng) Trưởng (Ab) và Fa thứ (Fm)
Rê (giáng) Trưởng (Db) và Si (giáng) thứ (Bbm)
Sol (giáng) Trưởng (Gb) và Mi (giáng) thứ (Ebm)
Đô (giáng) Trưởng (Cb) và La (giáng) thứ (Abm)
Lưu ý: Thứ tự các dấu hóa xuất hiện trên khuông nhạc lần lượt là:
+ Thăng (#): Fa – Đô – Sol – Rê - La – Mi – Si
+ Giáng (b): Si – Mi – La – Rê – Sol – Đô - Fa
Cách xác định “tone” của bản nhạc
Xác định “tone” hay “giọng” của một bản nhạc chính là việc chọn ra những nốt nhạc chính trong toàn bộ bài hát cùng thuộc một âm giai để việc đệm hát dễ dàng hơn và hay hơn.
Vậy làm thế nào để xác định được tone/giọng của một bài hát?! Rất đơn giản, ta làm như sau:
- Nhìn vào số dấu hóa của bài hát để xác định cặp giọng song song có thể là “tone” của bài hát.
Ví dụ:
Bản nhạc không có dấu hóa nào thì giọng của nó có thể là Đô Trường (C) hoặc La thứ (Am). Còn bản nhạc có 4 dấu giáng (b) thì giọng của nó có thể là La (giáng) Trưởng (Ab) hoặc Fa thứ (Fm).
- Tiếp theo, để xác định giọng của bài hát chuẩn nhất, chúng ta sẽ cần chú ý tới một vài yếu tố sau:
+ Các dấu hóa bất thường xuất hiện trong bài hát.
+ Ô nhịp mở đầu (không tính nhịp lấy đà) và ô nhịp kết thúc của bản nhạc. Thông thường, các ô nhịp này chính là âm chủ của giọng trong bài hát.
+ Nếu bài hát đã có sẵn các hợp âm để đệm hát thì sẽ dễ xác định giọng hơn, vì trong hầu hết các trường hợp, tác phẩm đều được kết thúc bằng hợp âm chủ.
Lưu ý:
Để xác định được hai giọng Trường và thứ song song từ số dấu hóa có trên khuông nhạc một cách dễ dàng hơn bằng cách ghi nhớ 2 quy luật sau đây:
- Nếu sau khóa nhạc có các dấu thăng, ta lấy dấu thăng cuối cùng tăng lên một bậc sẽ có giọng Trưởng, từ đó suy ra được giọng thứ song song.
Ví dụ:
Bản nhạc có 3 dấu thăng, vậy dấu thăng thứ ba là Sol, cộng thêm một bậc thành La, vậy bản nhạc có giọng Trưởng là La Trưởng (A), suy ra giọng thứ song song là Fa (thăng) thứ (F#m).
- Trường hợp sau khóa nhạc có các dấu giáng, ta xác định giọng của bản nhạc, bạn chỉ cần lấy tên của dấu giáng đứng thứ hai từ cuối lên để làm giọng trưởng chính của bài và từ đó suy ra giọng thứ song song.
Ví dụ:
Bản nhạc có 6 dấu giáng thì dấu giáng thứ 2 từ cuối lên là Sol, ta xác định giọng Trưởng của bài là Sol (giáng) Trưởng, suy ra giọng thứ song song là Mi (giáng) thứ (Ebm)
Xác định giọng của một bản nhạc theo cách này rất đơn giản đúng không nào? Bạn chỉ cần nhớ được hai quy tắc trên đây là đã có thể xác định được giọng của tất cả các bài hát và bản nhạc rồi. Đừng quên học thuộc lòng hai quy tắc này nhé!
Xác định tone giọng của mỗi người
Chúng ta đều biết rằng giọng hát của mỗi người không giống nhau, có những người hát được những bài hát rất cao, trong giới nghệ sĩ có thể kể đến một số ca sĩ gây ấn tượng với khán giả bởi chất giọng cao vút như: Bùi Anh Tuấn, Trung Quân, Tùng Dương, Văn Mai Hương,… Bên cạnh đó, có những người lại xuống được các nốt rất trầm, cho âm thanh mượt mà, ấm áp như: Quang Lê, Lệ Quyên, Đan Nguyên, vì vậy họ thường chọn những ca khúc nhạc trữ tình nhẹ nhàng, dễ nghe, rất dễ đi sâu vào lòng người.
Tham khảo: Cách luyện giọng hát cao và khỏe hơn!
Mỗi ca sĩ sẽ theo đuổi những dòng nhạc khác nhau, tùy thuộc vào âm vực và chất giọng tự nhiên của mình. Chúng ta dù không phải là nghệ sĩ nổi tiếng nhưng tùy vào từng tone giọng khác nhau cũng sẽ chọn được những ca khúc phù hợp để thể hiện một cách trọn vẹn và hoàn hảo nhất. Vì thế để có một màn trình diễn thật chất lượng và gây tượng ấn tượng với người nghe, việc đầu tiên bạn cần làm là xác định đúng tone giọng của mình và chọn ra những bài hát phù hợp nhất. Vậy xác định tone giọng như thế nào?
Tương tự như cách xác định tone giọng của một bài hát, phương pháp xác định tone giọng của một người cũng khá đơn giản. Bạn chỉ cần có một nhạc cụ với các âm có cao độ chuẩn như piano, organ, guitar… Sau đó bắt đầu hát từ những nốt có cao độ trung bình, tăng dần lên cho đến nốt cao nhất mà bạn có thể hát được mà vẫn tròn, đẹp, đó chính là âm vực trên của bạn. Để xác định âm vực dưới, bạn làm tương tự nhưng theo chiều ngược lại, hát thấp dần đến nốt trầm nhất mà bạn vẫn có thể nghe rõ được âm thanh, tiếng vẫn tròn và chắc thì đó là âm trầm nhất mà bạn có thể hát được. Bằng cách thực hiện như trên, bạn đã xác định được âm vực của mình nằm giữa nốt cao nhất và nốt thấp nhất vừa tìm được, từ đó, bạn có thể tìm những bài hát sử dụng các nốt nhạc nằm trong khoảng âm vực để luôn có thể hát đẹp từng câu chữ trong bài.
Tuy nhiên, nhiều người có âm vực hẹp lại gặp rất nhiều khó khăn trong việc chọn bài hát cho riêng mình, hoặc có nhiều bài hát mà chúng ta muốn thể hiện nhưng có quá nhiều nốt nhạc cao hoặc hơn, nằm ngoài âm vực giọng của mình, vậy phải làm thế nào? Chúng tôi sẽ mách bạn một cách vô cùng nhanh chóng và hiệu quả! Đó chính là điều chỉnh “tone” của bài hát. Nếu bạn sử dụng các thiết bị âm thanh hoặc các nhạc cụ điện tử hiện đại thì có thể trực tiếp sử dụng tùy chọn tăng/ hạ tone của bài hát. Còn nếu nhạc cụ hoặc dàn karaoke của bạn không thể chỉnh tone được thì bạn cần phải dịch giọng từ bản nhạc gốc của ca khúc. Nguyên tắc dịch giọng rất đơn giản, bạn xác định nốt cao nhất của bạn nhạc và dịch nó về nốt cao nhất trong âm vực của mình. Lưu ý là khi dịch giọng, bạn tăng hoặc hạ một nốt lên hoặc xuống bao nhiêu bậc thì tất cả các nốt còn lại cũng phải được tăng hoặc hạ số bậc tương ứng. Có thể bạn sẽ thấy hơi khó hiểu, để Trường Ca lấy một ví dụ cụ thể cho bạn hình dung cách làm rõ ràng hơn nhé!
Ví dụ:
Nốt cao nhất bạn có thể hát được là nốt Đô.
Nốt cao nhất của bài bạn muốn hát là nốt Rê.
Vậy để thể hiện được ca khúc trọn vẹn nhất, bạn sẽ phải dịch bản nhạc từ nốt cao nhất là Rê về nốt cao nhất là Đô. Từ Rê xuống Đô là 2 bậc nên tất cả các nốt còn lại trong bản nhạc cũng sẽ phải dịch xuống 2 bậc, ngoài ra sẽ thêm các dấu hóa thăng (#) hoặc giáng (b) để đảm bảo sau khi dịch giọng, giai điệu của bài hát vẫn không thay đổi.
Trường Audio
0 nhận xét:
Đăng nhận xét