Tổ chức hoạt động âm nhạc trong trường mầm non theo hướng tiếp cận phương pháp tiên tiến

 Tham luận:

ThS. Đinh Thị Thanh Huyền – Phó Trưởng khoa Nghệ thuật

Đề tài:

“Tổ chức hoạt động âm nhạc trong trường mầm non theo hướng tiếp cận phương pháp tiên tiến”

1. Đặt vấn đề

Âm nhạc là một phần quan trọng trong chương trình giáo dục mầm non, giúp trẻ phát triển trí tuệ, cảm xúc, thẩm mỹ, và kỹ năng xã hội. Tuy nhiên, việc tổ chức hoạt động âm nhạc trong các trường mầm non hiện nay vẫn còn nặng tính truyền thống, thiếu sự sáng tạo và chưa đáp ứng được xu thế hội nhập quốc tế. Việc tiếp cận các phương pháp giáo dục tiên tiến như Montessori, Reggio Emilia, và STEAM là yêu cầu tất yếu để nâng cao chất lượng tổ chức hoạt động âm nhạc trong trường mầm non.

2. Thực trạng tổ chức hoạt động âm nhạc trong trường mầm non hiện nay

2.1. Ưu điểm

• Tăng cường các hoạt động âm nhạc:

Nhiều trường mầm non đã tích hợp âm nhạc vào các hoạt động hàng ngày như hát, vận động theo nhạc, và kể chuyện có nhạc.

• Nhận thức của giáo viên:

Giáo viên mầm non nhận thức được vai trò của âm nhạc trong phát triển toàn diện cho trẻ.

2.2. Hạn chế

• Phương pháp giảng dạy:

Phương pháp giảng dạy còn thiếu sáng tạo, chủ yếu dựa trên các bài hát truyền thống, ít sử dụng nhạc cụ và công cụ hỗ trợ.

• Chưa tích hợp hiệu quả:

Việc tổ chức hoạt động âm nhạc chưa được tích hợp với các lĩnh vực khác như ngôn ngữ, toán học, và vận động.

• Thiếu cơ sở vật chất:

Các trường mầm non còn thiếu nhạc cụ, thiết bị hỗ trợ hiện đại như đàn phím điện tử, loa, hoặc các phần mềm hỗ trợ âm nhạc.

• Hạn chế tiếp cận phương pháp tiên tiến:

Phần lớn các trường mầm non chưa được tiếp cận với các phương pháp giáo dục tiên tiến trên thế giới.

3. Tổ chức hoạt động âm nhạc theo phương pháp tiên tiến

3.1. Tiếp cận phương pháp Montessori trong âm nhạc

• Nguyên tắc:

Montessori khuyến khích trẻ học tập thông qua trải nghiệm trực tiếp và tự do khám phá.

• Ứng dụng:

• Sử dụng nhạc cụ đơn giản như chuông, bộ gõ để trẻ tự chơi và cảm nhận nhịp điệu.

• Tạo môi trường âm nhạc độc lập, nơi trẻ có thể tự chọn hoạt động liên quan đến âm nhạc.

• Ví dụ: Tổ chức góc âm nhạc với các nhạc cụ nhỏ để trẻ trải nghiệm tự do.

3.2. Phương pháp Reggio Emilia trong âm nhạc

• Nguyên tắc:

Tôn trọng trẻ như một người học chủ động và sáng tạo.

• Ứng dụng:

• Tổ chức các dự án âm nhạc nhóm, khuyến khích trẻ tham gia vào việc sáng tác giai điệu hoặc trình diễn nhỏ.

• Ví dụ: Tổ chức dự án “Sáng tạo câu chuyện qua âm nhạc,” nơi trẻ sử dụng âm thanh để kể một câu chuyện.

3.3. Ứng dụng STEAM trong âm nhạc

• Nguyên tắc:

Kết hợp âm nhạc với các lĩnh vực khác như khoa học, công nghệ, kỹ thuật, nghệ thuật và toán học.

• Ứng dụng:

• Kết hợp âm nhạc với khoa học: Sử dụng các dụng cụ tự chế (như ly nước, hộp giấy) để trẻ tìm hiểu về âm thanh.

• Kết hợp âm nhạc với toán học: Dạy trẻ về nhịp điệu và phân chia thời gian thông qua việc đánh nhịp hoặc đếm nhịp.

3.4. Tăng cường sử dụng công nghệ

• Sử dụng các ứng dụng và phần mềm hỗ trợ giảng dạy âm nhạc, như phần mềm chơi đàn phím ảo hoặc các ứng dụng hát karaoke trẻ em.

• Tích hợp video âm nhạc và hoạt động tương tác trên bảng thông minh để làm phong phú trải nghiệm học tập.

4. Biện pháp nâng cao chất lượng tổ chức hoạt động âm nhạc

4.1. Đào tạo giáo viên

• Tổ chức các khóa tập huấn về phương pháp giáo dục tiên tiến như Montessori, Reggio Emilia và STEAM.

• Hướng dẫn giáo viên cách sử dụng nhạc cụ và công nghệ hiện đại trong giảng dạy âm nhạc.

4.2. Xây dựng môi trường học tập tích cực

• Trang bị nhạc cụ và thiết bị hiện đại như đàn phím điện tử, bộ gõ, và loa di động.

• Thiết kế các không gian học tập mở để trẻ tự do khám phá âm nhạc.

4.3. Tăng cường thực hành tích hợp

• Thiết kế giáo án tích hợp âm nhạc với các môn học khác như ngôn ngữ, toán, vận động và kỹ năng sống.

• Ví dụ: Sử dụng bài hát để dạy trẻ về số đếm hoặc kể chuyện thông qua âm nhạc.

4.4. Kết nối thực tế

• Mời các chuyên gia âm nhạc hoặc nghệ sĩ biểu diễn đến trường để truyền cảm hứng và hướng dẫn thực hành.

• Tổ chức các buổi biểu diễn hoặc hội thi âm nhạc nhỏ để trẻ được trải nghiệm.

4.5. Ứng dụng công nghệ và phương pháp số hóa

• Phát triển các tài liệu số hóa, bao gồm video hướng dẫn và phần mềm hỗ trợ học âm nhạc.

• Áp dụng các ứng dụng di động để hỗ trợ giáo viên chuẩn bị bài giảng và tổ chức hoạt động.

5. Kết luận và kiến nghị

Tổ chức hoạt động âm nhạc trong trường mầm non theo hướng tiếp cận các phương pháp tiên tiến không chỉ giúp trẻ phát triển toàn diện mà còn góp phần đổi mới chất lượng giáo dục mầm non tại Việt Nam.

Kiến nghị:

1. Bộ Giáo dục và Đào tạo:

• Ban hành khung chương trình đào tạo giáo viên mầm non với nội dung tiếp cận các phương pháp tiên tiến trong giáo dục âm nhạc.

2. Trường mầm non và cơ sở đào tạo giáo viên:

• Đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị âm nhạc hiện đại, và tổ chức tập huấn thường xuyên cho giáo viên.

3. Phối hợp quốc tế:

• Tăng cường hợp tác với các tổ chức giáo dục quốc tế để học hỏi kinh nghiệm và áp dụng các mô hình giáo dục tiên tiến vào thực tiễn.

ThS. Đinh Thị Thanh Huyền

Phó Trưởng khoa Nghệ thuật