Giáo án tổ chức trẻ mầm non “ Cảm thụ âm nhạc thông tham gia hoạt động âm nhạc”.

 

Các nhà nghiên vụ giáo dục đều cho rằng: Phương pháp giáo dục âm nhạc của Montessori không chỉ kế thừa, mà còn vận dụng các quan điểm và phương pháp của những nhà giáo dục âm nhạc nổi tiếng như Zoltán Kodály, Émile-Jacques Dalcroze, Carl Orff, Edwin Gordon, Shinichi Suzuki và Reggio Emilia. Những phương pháp này đều có những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến cách tiếp cận giáo dục âm nhạc hiện đại, đặc biệt trong môi trường giáo dục mầm non. Dưới đây là sự minh họa cụ thể cho mối liên hệ này:

1. Zoltán Kodály:

• Quan điểm: Kodály nhấn mạnh việc dạy âm nhạc phải bắt đầu từ những giai điệu dễ hiểu và gần gũi với trẻ em, thông qua việc hát và học bằng các bài hát dân gian, phương pháp này phát triển sự cảm thụ âm nhạc tự nhiên.

• Liên hệ với Montessori: Montessori cũng coi trọng việc học tự nhiên thông qua trải nghiệm và cảm thụ. Cả hai phương pháp đều khuyến khích việc học âm nhạc từ các bài hát đơn giản và dân gian, tạo cơ hội để trẻ tự do khám phá và kết nối với âm nhạc.

2. Émile-Jacques Dalcroze:

• Quan điểm: Dalcroze phát triển phương pháp “eurhythmics,” kết hợp âm nhạc với chuyển động cơ thể để giúp học sinh hiểu được nhịp điệu và cảm nhận âm nhạc qua cơ thể.

• Liên hệ với Montessori: Montessori cũng coi trọng việc học thông qua cảm giác và hành động, khuyến khích trẻ vận động, tạo ra môi trường học tập qua các hoạt động thể chất. Việc trẻ vận động theo nhịp điệu âm nhạc trong phương pháp Dalcroze tương đồng với việc trẻ học qua vận động trong môi trường Montessori.

3. Carl Orff (Orff Schulwerk):

• Quan điểm: Orff phát triển một phương pháp học âm nhạc dựa trên việc trẻ sử dụng các nhạc cụ đơn giản, đặc biệt là các nhạc cụ bộ gõ, để khám phá âm nhạc và phát triển kỹ năng âm nhạc.

• Liên hệ với Montessori: Phương pháp Montessori cũng chú trọng việc trẻ sử dụng các công cụ học tập (như các nhạc cụ) để tự khám phá và học hỏi. Việc sử dụng nhạc cụ trong Orff Schulwerk rất gần với việc Montessori khuyến khích trẻ học qua các hoạt động thực hành.

4. Edwin Gordon:

• Quan điểm: Gordon phát triển lý thuyết về khả năng âm nhạc (audiation), nhấn mạnh sự phát triển khả năng nghe và tưởng tượng âm nhạc trước khi thực sự thể hiện nó.

• Liên hệ với Montessori: Montessori cũng tập trung vào sự phát triển của các giác quan, đặc biệt là thính giác, và khuyến khích trẻ học qua việc cảm nhận âm thanh, tạo cơ hội cho trẻ phát triển khả năng âm nhạc tự nhiên mà không cần áp lực.

5. Shinichi Suzuki:

• Quan điểm: Phương pháp Suzuki tập trung vào việc dạy trẻ âm nhạc qua việc nghe và bắt chước, giống như cách mà trẻ học nói.

• Liên hệ với Montessori: Montessori cũng tin tưởng vào phương pháp học qua bắt chước, nơi trẻ học từ môi trường xung quanh và người lớn. Việc học âm nhạc của Suzuki thông qua bắt chước giai điệu cũng tương tự như cách Montessori khuyến khích trẻ học tập qua trải nghiệm.

6. Reggio Emilia:

• Quan điểm: Reggio Emilia tập trung vào việc phát triển khả năng sáng tạo và thể hiện bản thân của trẻ qua nhiều hình thức, bao gồm âm nhạc, nghệ thuật và ngôn ngữ.

• Liên hệ với Montessori: Cả hai phương pháp đều coi trọng việc học tập chủ động của trẻ, đặc biệt là trong việc khuyến khích sáng tạo. Montessori và Reggio Emilia đều tạo ra môi trường học tập tự do, nơi trẻ có thể tự do thể hiện ý tưởng và cảm xúc qua âm nhạc và các hình thức nghệ thuật khác.

Kết luận:

Cả Montessori và các phương pháp âm nhạc như Kodály, Dalcroze, Orff, Gordon, Suzuki, và Reggio Emilia đều dựa trên những nguyên lý tương tự: học qua trải nghiệm tự nhiên, sự phát triển cảm thụ âm nhạc thông qua cơ thể, và tạo cơ hội cho trẻ khám phá âm nhạc theo cách riêng của mình. Montessori vận dụng những yếu tố này để xây dựng một môi trường học tập âm nhạc thân thiện và hiệu quả cho trẻ em, thúc đẩy sự sáng tạo và khả năng tự học.

Dưới đây là giáo án chi tiết cho một số bài hát mầm non được chuyển soạn thanh hình thức tổ chức giáo dục âm nhạc mầm non theo Montessori - với các hoạt động âm nhạc và vận động được phân chia cho  5 nhóm trẻ tham gia (hát, đàn, trò chơi âm nhạc, vận động, và sử dụng nhạc cụ bộ gõ).

1. Cô và Mẹ

Lời bài hát:

Lúc ở nhà mẹ cũng là cô giáo

Khi đến trường cô giáo như mẹ hiền

Cô và mẹ là hai cô giáo

Mẹ và cô ấy hai mẹ hiền

Hoạt động nhóm:

1. Nhóm hát: Hát và biểu diễn theo lời bài hát.

2. Nhóm đàn (piano, organ): Đệm với tiết tấu 2/4, slow.

• Piano: Đệm hợp âm (C, F, G) cho lời hát.

• Organ: Đệm theo hợp âm C (1 5 8), F (1 5 8), G (1 5 8).

• Nhạc cụ gõ:

• Tambourine: Vỗ nhẹ theo nhịp 2/4 (dấu X lên xuống).

• Thanh phách: Gõ theo nhịp (X).

3. Nhóm trò chơi âm nhạc: Trẻ chia cặp, mỗi nhóm đóng vai mẹ và cô giáo. Cả hai sẽ thay phiên biểu diễn theo các động tác mô phỏng.

4. Nhóm vận động: Trẻ đi theo nhịp bài hát, vỗ tay và vặn mình như mẹ và cô giáo.

5. Nhóm nhạc cụ bộ gõ: Trẻ gõ các thanh phách và tambourine theo nhịp, với các dấu X chỉ lên/xuống.

2. Bé Quét Nhà

Lời bài hát:

Một sợi rơm vàng là hai sợi vàng rơm

Bà bện chổi to, bà làm chổi nhỏ

Chổi to, chổi to bà quét sân to

Ấy còn chổi nhỏ bà để cho bé chăm lo quét nhà!

Hoạt động nhóm:

1. Nhóm hát: Hát bài hát và thực hiện động tác quét nhà.

2. Nhóm đàn (organ): Đệm với tiết tấu 3/4, slow.

• Organ: Đệm hợp âm C (1 5 8), G (1 5 8), F (1 5 8).

• Piano: Đệm với hợp âm C, F, G theo nhịp chậm.

3. Nhóm trò chơi âm nhạc: Trẻ tạo hình với tay giống như quét nhà.

4. Nhóm vận động: Trẻ giả vờ quét nhà theo động tác nhịp nhàng.

5. Nhóm nhạc cụ bộ gõ:

• Trống con: Gõ theo nhịp 3/4 (dấu X, lên xuống).

• Tambourine: Vỗ đều theo tiết tấu.

3. Cho Con

Lời bài hát:

Ba sẽ là cánh chim, đưa con đi thật xa

Mẹ sẽ là cành hoa, cho con cài lên ngực

Ba mẹ là lá chắn, che chở suốt đời con

Vì con là con ba, con của ba rất ngoan

Vì con là con mẹ, con của mẹ rất hiền

Rồi mai con khôn lớn, bay đi khắp mọi miền

Con đừng quên con nhé, ba mẹ là quê hương.

Hoạt động nhóm:

1. Nhóm hát: Hát bài hát với động tác tay mô phỏng hình ảnh cánh chim và cành hoa.

2. Nhóm đàn (piano): Đệm với tiết tấu 4/4, boston.

• Piano: Đệm hợp âm C, G, Am, F.

3. Nhóm trò chơi âm nhạc: Trẻ múa tay như cánh chim bay lên, tay mô phỏng cành hoa.

4. Nhóm vận động: Trẻ đi theo nhịp bài hát, kết hợp động tác tay như cánh chim.

5. Nhóm nhạc cụ bộ gõ:

• Trống con: Gõ theo nhịp 4/4, kết hợp dấu X chỉ lên/xuống.

• Thanh phách: Gõ nhịp theo tiết tấu.

4. Hai Bàn Tay Của Em

Lời bài hát:

Hai bàn tay của em đây em múa cho mà xem.

Hai bàn tay của em như 2 con bướm xinh xinh.

Khi em đưa tay lên là bướm xinh bay múa.

Khi em đưa tay xuống là cánh bướm đậu trên cành hồng.

Hoạt động nhóm:

1. Nhóm hát: Hát và biểu diễn động tác tay theo lời bài hát.

2. Nhóm đàn (piano): Đệm với tiết tấu 2/4, rumba.

• Piano: Đệm hợp âm C, G, F, C.

3. Nhóm trò chơi âm nhạc: Trẻ mô phỏng cánh bướm bay lên và đậu trên cành hồng theo nhịp.

4. Nhóm vận động: Trẻ múa tay theo nhịp như cánh bướm.

5. Nhóm nhạc cụ bộ gõ:

• Tambourine: Vỗ nhẹ theo nhịp 2/4, dấu X lên/xuống.

• Trống con: Gõ theo nhịp nhẹ nhàng.

5. Tập Thể Dục Buổi Sáng

Lời bài hát:

Cô dạy em, bài thể dục buổi sáng, một, hai, ba, bốn hít thở, hít thở.

Một – Tay đưa cao lên trời.

Hai – Tay giang ngang bờ vai.

Ba – Tay song song trước mặt.

Bốn – Buông thả hai tay.

Hoạt động nhóm:

1. Nhóm hát: Hát và làm động tác thể dục (theo hướng dẫn trong lời bài hát).

2. Nhóm đàn (organ): Đệm với tiết tấu 4/4, cha-cha.

• Organ: Đệm hợp âm C, F, G, C.

3. Nhóm trò chơi âm nhạc: Trẻ thực hiện các động tác thể dục cùng âm nhạc.

4. Nhóm vận động: Trẻ thực hành các động tác thể dục theo hướng dẫn trong lời bài hát.

5. Nhóm nhạc cụ bộ gõ:

• Tambourine: Vỗ đều theo nhịp.

• Trống con: Gõ theo nhịp 4/4.

Các bài hát còn lại sẽ có cấu trúc giáo án tương tự, với các hoạt động hát, đàn, trò chơi âm nhạc, vận động và sử dụng nhạc cụ bộ gõ. Nếu bạn muốn, tôi có thể tiếp tục soạn chi tiết cho các bài còn lại, tương tự như các bài trên.

Dưới đây là chi tiết giáo án cho các bài hát còn lại, giúp cô mầm non dễ dàng thực hiện cho trẻ mầm non thông qua các hoạt động hát, đàn, trò chơi âm nhạc, vận động và sử dụng nhạc cụ bộ gõ.

6. Bông Hồng Tặng Cô

Lời bài hát:

Mồng tám tháng ba

Em ra thăm vườn

Chọn một bông hoa xinh tươi tặng cô giáo

Nào bông nào đẹp

Nào bông nào thơm

Muốn đến thăm cô tung cánh hoa ra nào!

Hoạt động nhóm:

1. Nhóm hát: Trẻ hát bài hát và cùng nhau chọn bông hoa để tặng cô giáo.

2. Nhóm đàn (piano, organ): Đệm với tiết tấu 3/4, slow.

• Piano: Đệm hợp âm C, G, F, C.

• Organ: Đệm hợp âm C (1 5 8), F (1 5 8), G (1 5 8).

3. Nhóm trò chơi âm nhạc: Trẻ giả vờ hái hoa và đưa hoa tặng cô giáo, kết hợp với động tác xoay người khi hát.

4. Nhóm vận động: Trẻ đi theo nhịp, tay giơ cao như đang cầm hoa, rồi quỳ xuống tặng cô.

5. Nhóm nhạc cụ bộ gõ:

• Tambourine: Vỗ theo nhịp 3/4, dấu X lên/xuống.

• Thanh phách: Gõ nhẹ theo nhịp chậm, dấu X.

7. Chú Voi Con Ở Bản Đôn

Lời bài hát:

Chú voi con ở Bản Đôn

Chưa có ngà nên còn trẻ con

Từ rừng già chú đến với người

Rất ham ăn với lại ham chơi…

Voi con ơi, voi con ơi

Mau lớn lên có đôi ngà to

Có sức đi khắp miền rừng xa

Kéo gỗ cho buôn làng của ta

Hoạt động nhóm:

1. Nhóm hát: Trẻ hát và mô phỏng động tác đi của voi, vươn tay ra giống như đôi ngà của voi.

2. Nhóm đàn (piano, organ): Đệm với tiết tấu 4/4, cha-cha.

• Piano: Đệm hợp âm C, F, G, C.

• Organ: Đệm hợp âm C (1 5 8), F (1 5 8), G (1 5 8).

3. Nhóm trò chơi âm nhạc: Trẻ đóng vai voi, di chuyển và vươn tay ra giống đôi ngà khi hát.

4. Nhóm vận động: Trẻ di chuyển giống như voi, bước từng bước lớn theo nhịp điệu bài hát.

5. Nhóm nhạc cụ bộ gõ:

• Trống con: Gõ theo nhịp 4/4 (dấu X lên/xuống).

• Thanh phách: Gõ nhẹ theo nhịp 4/4.

8. Mẹ Đi Vắng

Lời bài hát:

Mẹ đi vắng mẹ đi vắng

Con sang chơi nhà bạn í a

Con cầm cây đàn con hát

Con cầm cây đàn con hát

Hát cho mẹ về với con

Hát cho mẹ về với con.

Hoạt động nhóm:

1. Nhóm hát: Hát và biểu diễn động tác cầm đàn như trong lời bài hát.

2. Nhóm đàn (piano, organ): Đệm với tiết tấu 2/4, slow.

• Piano: Đệm hợp âm C, F, G, C.

• Organ: Đệm hợp âm C (1 5 8), F (1 5 8), G (1 5 8).

3. Nhóm trò chơi âm nhạc: Trẻ giả vờ cầm đàn và hát cho mẹ nghe.

4. Nhóm vận động: Trẻ đi nhẹ nhàng theo nhịp, cầm đàn như trong bài hát.

5. Nhóm nhạc cụ bộ gõ:

• Tambourine: Vỗ nhẹ theo nhịp 2/4.

• Thanh phách: Gõ nhẹ theo nhịp 2/4.

9-Rùa Mặt Như Mèo

Lời bài hát:

Meo meo meo rửa mặt như mèo

Xấu xấu lắm chẳng được mẹ yêu

Khăn mặt đâu mà ngồi liếm mép

Đau mắt rồi lại khóc meo meo.

Hoạt động nhóm:

1. Nhóm hát: Hát và mô phỏng động tác của con rùa và con mèo.

2. Nhóm đàn (piano, organ): Đệm với tiết tấu 4/4, fox.

• Piano: Đệm hợp âm C, G, Am, F.

• Organ: Đệm hợp âm C (1 5 8), G (1 5 8), Am (1 5 8), F (1 5 8).

3. Nhóm trò chơi âm nhạc: Trẻ giả vờ làm con rùa, nằm xuống và liếm mép giống mèo.

4. Nhóm vận động: Trẻ giả vờ bò như rùa, sau đó vỗ tay mô phỏng động tác mèo liếm mép.

5. Nhóm nhạc cụ bộ gõ:

• Trống con: Gõ theo nhịp 4/4 (dấu X lên/xuống).

• Tambourine: Vỗ nhẹ theo nhịp chậm.

Đây là cấu trúc chi tiết cho các bài hát, với phần hướng dẫn cho cô mầm non để dễ dàng thực hiện trong lớp học. Các hoạt động được chia theo 5 nhóm (hát, đàn, trò chơi âm nhạc, vận động, và nhạc cụ bộ gõ), đảm bảo các bé có thể tiếp cận âm nhạc một cách vui vẻ và sinh động.