Điểm khác nhau giữa giáo dục âm nhạc cho trẻ mầm non theo phương pháp của Montessori và STEAM

 

Giáo dục âm nhạc cho trẻ mầm non theo phương pháp Montessori và STEAM có những điểm khác biệt đáng chú ý trong cách tiếp cận, mục tiêu và cách tổ chức hoạt động. Dưới đây là một số điểm khác nhau chính:

1. Mục tiêu giáo dục

• Montessori: Phương pháp Montessori tập trung vào việc giúp trẻ phát triển tự nhiên, khuyến khích tự do khám phá và phát triển kỹ năng tự lập. Âm nhạc được dùng như một công cụ để phát triển khả năng cảm thụ, sự tập trung, sự kiên nhẫn, và đặc biệt là tinh thần tự do sáng tạo của trẻ.

• STEAM: Trong STEAM, âm nhạc không chỉ là nghệ thuật mà còn là một phần của hệ thống tích hợp khoa học, công nghệ, kỹ thuật, nghệ thuật và toán học. Mục tiêu là giúp trẻ phát triển khả năng tư duy logic, giải quyết vấn đề, sáng tạo và liên kết giữa các lĩnh vực.

2. Phương pháp tiếp cận

• Montessori: Montessori hướng tới việc cho trẻ tự do khám phá âm nhạc qua các hoạt động cảm thụ tự nhiên. Trẻ được khuyến khích tham gia các hoạt động âm nhạc một cách tự nhiên, không gò bó. Các hoạt động âm nhạc có thể bao gồm nghe nhạc, tập cảm nhận giai điệu và nhịp điệu qua nhạc cụ đơn giản. Giáo viên thường hướng dẫn trẻ cách lắng nghe và cảm nhận âm thanh mà không áp đặt hoặc yêu cầu hoàn thành mục tiêu cụ thể.

• STEAM: STEAM có cách tiếp cận có hệ thống hơn, khuyến khích sự kết nối giữa âm nhạc và các lĩnh vực khác. Ví dụ, âm nhạc có thể được lồng ghép vào việc học về sóng âm, cách nhạc cụ hoạt động, hay nguyên lý toán học trong nhịp điệu và giai điệu. Trẻ có thể được thực hành thử nghiệm với các vật liệu âm thanh khác nhau, từ đó khám phá về nguyên tắc vật lý và âm học.

3. Vai trò của giáo viên

• Montessori: Giáo viên trong phương pháp Montessori có vai trò như người hỗ trợ, quan sát và tạo môi trường thuận lợi cho trẻ khám phá âm nhạc theo cách riêng của mình. Họ không can thiệp vào quá trình học mà để trẻ tự chủ trong các hoạt động âm nhạc.

• STEAM: Giáo viên trong STEAM thường đóng vai trò là người hướng dẫn, cung cấp thông tin và định hướng để trẻ hiểu sự liên quan của âm nhạc với các lĩnh vực khác. Họ có thể hướng dẫn trẻ về cách nhạc cụ phát ra âm thanh, ứng dụng công nghệ trong âm nhạc, hoặc cách sử dụng âm nhạc để giải thích một khái niệm toán học hay khoa học.

4. Cách tổ chức hoạt động âm nhạc

• Montessori: Trong Montessori, các hoạt động âm nhạc thường được thực hiện trong không gian yên tĩnh, khuyến khích trẻ nghe và cảm nhận âm thanh một cách tinh tế. Trẻ có thể tự do chọn nhạc cụ, bài hát hoặc âm thanh mà mình muốn khám phá. Mọi hoạt động đều tôn trọng nhịp độ riêng của trẻ, không có áp lực thời gian hoặc kết quả cụ thể.

• STEAM: Các hoạt động âm nhạc trong STEAM thường có tính liên môn, ví dụ như làm nhạc cụ từ các vật liệu tái chế, sử dụng ứng dụng công nghệ để sáng tạo âm nhạc, hoặc khám phá khoa học âm thanh. Các hoạt động thường đi kèm với một dự án hoặc thí nghiệm nhỏ, khuyến khích trẻ tìm hiểu, thử nghiệm và đưa ra kết luận.

5. Kết quả mong đợi

• Montessori: Phương pháp Montessori nhấn mạnh vào việc giúp trẻ phát triển cảm thụ âm nhạc tự nhiên, phát huy khả năng tự học, tự khám phá và tự điều chỉnh. Trẻ sẽ hình thành tình yêu và sự nhạy bén với âm nhạc từ những trải nghiệm tinh tế, không phụ thuộc vào việc đạt được kỹ năng âm nhạc cụ thể.

• STEAM: STEAM hướng đến phát triển tư duy phê phán, khả năng giải quyết vấn đề và sự sáng tạo. Trẻ học cách khám phá mối liên hệ giữa âm nhạc và các nguyên lý khoa học hoặc kỹ thuật, đồng thời phát triển sự tò mò và khả năng thử nghiệm. Kết quả mong đợi không chỉ là sự cảm thụ âm nhạc mà còn là sự hiểu biết sâu hơn về cách âm nhạc có thể liên kết với các lĩnh vực khác.

Tóm lại

• Montessori chú trọng vào cảm thụ âm nhạc tự nhiên và phát triển cá nhân của trẻ, cho phép trẻ tự do khám phá âm nhạc theo sở thích.

• STEAM kết hợp âm nhạc với các lĩnh vực khoa học và kỹ thuật để giúp trẻ hiểu về nguyên lý âm thanh và ứng dụng sáng tạo, tập trung vào kỹ năng giải quyết vấn đề và tư duy liên môn.

Cả hai phương pháp đều mang lại giá trị độc đáo, nhưng tùy thuộc vào mục tiêu giáo dục và nhu cầu của trẻ mà có thể lựa chọn cách tiếp cận phù hợp.