Nghiên cứu chương trình học đàn phím điện tử trường cao đẳng sư phạm mầm non.

  Bài viết: TTQ

Chương trình môn đàn phím điện tử (keyboard) trong trường cao đẳng sư phạm mầm non tại Việt Nam hiện nay được thiết kế để giúp sinh viên có khả năng sử dụng nhạc cụ này trong việc hỗ trợ giảng dạy âm nhạc cho trẻ mầm non. Nội dung thường bao gồm các phần sau:

1. Kiến thức cơ bản về nhạc lý

• Các ký hiệu nhạc lý: nốt nhạc, nhịp, quãng, hợp âm.

• Cách đọc và viết bản nhạc đơn giản.

• Hiểu về cấu trúc âm thanh, điệu thức (trưởng, thứ), và nhịp điệu.

2. Kỹ năng thực hành đàn phím điện tử

• Làm quen với đàn phím điện tử: cách bật/tắt, sử dụng chức năng cơ bản.

• Tập chơi các bài tập luyện ngón (scales, arpeggios) để tăng cường kỹ thuật tay.

• Đệm đàn theo hợp âm cơ bản (hợp âm trưởng, thứ, bảy).

• Chơi các bài hát thiếu nhi đơn giản và phổ biến.

3. Ứng dụng trong giảng dạy mầm non

• Chơi đàn để dẫn dắt các hoạt động hát múa, kể chuyện bằng âm nhạc.

• Kết hợp đàn phím điện tử với việc tổ chức trò chơi âm nhạc.

• Hỗ trợ trẻ làm quen với âm nhạc qua các giai điệu vui tươi, sinh động.

4. Phát triển khả năng sáng tạo

• Ứng dụng sáng tạo: soạn nhạc ngắn, tự biên tập giai điệu cho các bài hát thiếu nhi.

• Học cách điều chỉnh âm thanh (sound effects) trên đàn phím điện tử để làm phong phú bài giảng.

5. Đánh giá năng lực

• Thực hành trình diễn: chơi một bài hát thiếu nhi hoàn chỉnh.

• Khả năng đệm đàn kết hợp với các hoạt động âm nhạc trong lớp học.

• Kỹ năng sáng tạo và vận dụng nhạc cụ vào việc giảng dạy.

Chương trình này thường kéo dài trong một hoặc hai học kỳ, phụ thuộc vào khung đào tạo của trường. Mục tiêu chính là giúp sinh viên sử dụng đàn phím điện tử như một công cụ hỗ trợ giảng dạy sáng tạo, thu hút sự hứng thú của trẻ với âm nhạc.

Cần nghiên cứu chương trình chi tiết môn đàn phím trường cao đẳng sư phạm mầm non để tìm hiểu tại sao đa số giáo viên ra trường đều không biết đàn ? Không biết cách dùng organ đệm hát cho trẻ?

Tình trạng nhiều giáo viên mầm non sau khi tốt nghiệp không biết đàn hoặc không thành thạo kỹ năng đệm hát cho trẻ có thể liên quan đến các yếu tố sau trong chương trình giảng dạy môn đàn phím điện tử:

1. Hạn chế trong nội dung chương trình

• Thời lượng học ít: Môn đàn phím thường chỉ chiếm 1-2 tín chỉ trong chương trình đào tạo, tương đương với khoảng 15-30 giờ học, không đủ để học viên rèn luyện kỹ năng thành thục.

• Tập trung lý thuyết nhiều hơn thực hành: Sinh viên thường học nhiều về nhạc lý hoặc lý thuyết chung, nhưng thiếu thời gian để thực hành đàn và đệm hát một cách thực tế.

• Thiếu nội dung ứng dụng: Chương trình có thể chưa tập trung đúng mức vào các kỹ năng cần thiết để đệm đàn hát cho trẻ, chẳng hạn như:

• Đệm hợp âm cơ bản cho bài hát thiếu nhi.

• Kết hợp đàn với hoạt động hát múa trong lớp học.

• Chuyển đổi giai điệu đơn giản phù hợp với khả năng trẻ.

2. Phương pháp giảng dạy

• Thiếu tính thực tiễn: Một số giảng viên giảng dạy mang tính hàn lâm hoặc không sát với nhu cầu thực tế của công việc dạy mầm non. Thay vì tập trung vào các bài hát thiếu nhi phổ biến, sinh viên có thể phải chơi các bài nhạc phức tạp không ứng dụng được trong thực tế.

• Thiếu cơ hội thực hành nhóm: Các lớp có thể tập trung đông sinh viên, dẫn đến thời gian mỗi cá nhân được thực hành trực tiếp trên đàn bị hạn chế.

• Không chú trọng kỹ năng đệm hát: Kỹ năng đệm đàn theo tiết tấu tự do (theo giọng ca của trẻ) hoặc sáng tạo trong đệm đàn chưa được luyện tập.

3. Điều kiện cơ sở vật chất

• Thiếu đàn phím điện tử: Ở nhiều trường, số lượng đàn không đủ để mỗi sinh viên có thể thực hành. Thậm chí, một lớp học đông có thể chỉ có vài cây đàn để chia sẻ.

• Đàn không đạt tiêu chuẩn: Đàn phím có thể đã cũ, thiếu chức năng hoặc không đảm bảo chất lượng âm thanh, gây khó khăn cho việc học.

4. Hạn chế từ sinh viên

• Nền tảng âm nhạc yếu: Nhiều sinh viên nhập học không có kiến thức cơ bản về âm nhạc, khiến việc tiếp thu kỹ năng đàn phím càng khó khăn.

• Thiếu thời gian tự luyện tập: Vì khối lượng học tập các môn khác lớn, sinh viên có thể không dành đủ thời gian để rèn luyện kỹ năng đàn.

5. Yêu cầu đầu ra chưa chặt chẽ

• Tiêu chí đánh giá cuối kỳ có thể chỉ tập trung vào việc chơi một bài nhạc cụ thể (dựa theo bản nhạc đã cho trước), thay vì khả năng đệm đàn sáng tạo hoặc hỗ trợ các hoạt động âm nhạc thực tế cho trẻ.

Giải pháp đề xuất

1. Nâng cao thời lượng môn học: Tăng số tín chỉ và thời gian thực hành.

2. Tập trung vào ứng dụng thực tế: Chương trình nên ưu tiên kỹ năng đệm đàn cho các bài hát thiếu nhi phổ biến và kết hợp đàn với các hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ.

3. Cải thiện điều kiện thực hành: Trang bị đầy đủ đàn phím cho sinh viên và tổ chức các buổi học thực hành theo nhóm nhỏ.

4. Đào tạo thêm về đệm đàn: Xây dựng các buổi học chuyên sâu về đệm hát, chuyển tông (transpose), và xử lý tình huống trong lớp học.

5. Chú trọng rèn luyện cá nhân: Tăng cơ hội cho mỗi sinh viên thực hành đàn, đồng thời yêu cầu đánh giá cuối kỳ phải bao gồm kỹ năng đệm đàn cho các bài hát thiếu nhi.

Dưới đây là một đề xuất chương trình học đàn phím điện tử chi tiết và hiệu quả hơn, phù hợp với sinh viên ngành sư phạm mầm non, nhằm giúp họ đạt được kỹ năng đệm đàn và sử dụng đàn phím linh hoạt trong giảng dạy:

Mục tiêu chung

• Trang bị kỹ năng sử dụng đàn phím để đệm hát và hỗ trợ các hoạt động âm nhạc trong lớp học mầm non.

• Giúp sinh viên tự tin sử dụng đàn phím trong việc dạy trẻ các bài hát thiếu nhi, kết hợp với hoạt động hát múa, kể chuyện và trò chơi.

Thời lượng

2 học kỳ, mỗi học kỳ 15 tuần (45 tiết/3 tín chỉ mỗi học kỳ).

Nội dung chương trình học

Học kỳ 1: Kỹ năng cơ bản

1. Tuần 1 - 3: Làm quen với đàn và nhạc lý cơ bản

• Cấu tạo đàn phím: cách sử dụng các chức năng cơ bản (âm lượng, nhịp, chế độ đệm).

• Nhạc lý cơ bản:

• Các nốt nhạc (C, D, E, F, G, A, B).

• Nhịp 2/4, 3/4, 4/4.

• Hợp âm trưởng, thứ (C, Dm, Em, F, G, Am).

• Cách đặt tay đúng kỹ thuật trên đàn.

2. Tuần 4 - 6: Thực hành bài tập luyện ngón

• Bài tập luyện ngón cơ bản: scale, arpeggio.

• Thực hành hợp âm đơn giản và chuyển hợp âm (C-Am-F-G).

• Tập đánh giai điệu các bài thiếu nhi quen thuộc: “Happy Birthday,” “Twinkle Twinkle Little Star.”

3. Tuần 7 - 9: Tập chơi giai điệu và hợp âm

• Kết hợp tay phải (giai điệu) và tay trái (hợp âm).

• Chơi các bài hát thiếu nhi có tiết tấu chậm: “Lớp Chúng Mình,” “Con Chim Non Trong Nắng.”

• Sử dụng nhịp đệm đơn giản (valse, march).

4. Tuần 10 - 12: Đệm đàn cơ bản

• Cách đệm hợp âm theo giọng hát.

• Thực hành đệm các bài hát theo tiết tấu khác nhau (nhanh, chậm).

• Tập đệm đàn cho các bài hát thiếu nhi phổ biến.

5. Tuần 13 - 15: Ôn tập và đánh giá

• Chơi một bài hát hoàn chỉnh kết hợp giai điệu và đệm.

• Đệm đàn cho một bài hát theo yêu cầu ngẫu nhiên (ứng dụng thực tế).

Học kỳ 2: Kỹ năng nâng cao và ứng dụng thực tế

1. Tuần 1 - 3: Kỹ thuật đệm đàn nâng cao

• Cách sử dụng các hợp âm nâng cao (7, dim, sus).

• Tập đệm các bài hát chuyển tông (transpose) đơn giản.

• Kỹ thuật đệm tự do theo giọng ca của trẻ.

2. Tuần 4 - 6: Đệm đàn cho hoạt động tập thể

• Cách phối hợp đệm đàn với hát múa.

• Sử dụng đàn để dẫn dắt các trò chơi âm nhạc.

• Luyện tập với các bài hát vui nhộn, sinh động: “Đàn Gà Trong Sân,” “Cả Nhà Thương Nhau.”

3. Tuần 7 - 9: Sáng tạo và tự biên soạn nhạc

• Cách tự biên tập giai điệu ngắn từ các nốt đơn giản.

• Sáng tạo phần đệm cho các bài hát thiếu nhi.

• Ghép âm thanh (sound effects) trên đàn để tạo sự hấp dẫn cho bài giảng.

4. Tuần 10 - 12: Xử lý tình huống thực tế

• Đệm đàn trong các tình huống lớp học:

• Hỗ trợ trẻ tập hát.

• Kết hợp kể chuyện với đàn.

• Dẫn dắt hoạt động chào buổi sáng/buổi chiều bằng âm nhạc.

• Thực hành đệm ngẫu hứng theo nhu cầu.

5. Tuần 13 - 15: Dự án cuối kỳ và đánh giá

• Trình diễn một bài hát thiếu nhi với đệm đàn hoàn chỉnh (do sinh viên tự chọn).

• Đệm đàn cho một tiết học âm nhạc giả định trong lớp học mầm non.

• Đánh giá khả năng sáng tạo, linh hoạt trong sử dụng đàn.

Phương pháp giảng dạy

1. Học qua thực hành: Mỗi buổi học có 70% thời gian dành cho thực hành trực tiếp trên đàn.

2. Học theo nhóm nhỏ: Mỗi nhóm sinh viên thực hành cùng giảng viên để đảm bảo mọi người đều có thời gian luyện tập cá nhân.

3. Ứng dụng thực tế: Lồng ghép các bài tập đàn với tình huống giảng dạy trong lớp mầm non.

4. Luyện tập cá nhân: Yêu cầu sinh viên tự luyện tập thêm ngoài giờ học.

Điều kiện hỗ trợ

1. Đàn phím đầy đủ: Mỗi sinh viên cần có một đàn phím riêng (hoặc sử dụng đàn tại phòng học) để đảm bảo thực hành hiệu quả.

2. Giáo trình riêng: Xây dựng giáo trình tập trung vào các bài hát thiếu nhi và kỹ năng đệm đàn.

3. Phòng học chuyên biệt: Trang bị phòng học với đàn phím và loa hỗ trợ.

Chương trình này sẽ giúp sinh viên không chỉ chơi được đàn mà còn ứng dụng tốt vào việc giảng dạy. Nếu bạn cần, tôi có thể hỗ trợ tạo giáo trình hoặc tài liệu bài tập cụ thể.

Tôi rất sẵn lòng hỗ trợ! Dưới đây là đề xuất cấu trúc giáo trình môn đàn phím điện tử dành cho giáo viên mầm non, bao gồm các phần lý thuyết, thực hành và bài tập chi tiết:

Giáo trình Môn Đàn Phím Điện Tử cho Giáo Viên Mầm Non

Phần 1: Giới thiệu và kiến thức cơ bản

1. Tổng quan về đàn phím điện tử

• Cấu tạo đàn: phím trắng, phím đen, chức năng cơ bản (âm lượng, chế độ đệm, nhịp).

• Cách ngồi và đặt tay đúng tư thế.

2. Nhạc lý cơ bản

• Các nốt nhạc (C, D, E, F, G, A, B).

• Ký hiệu nhịp: 2/4, 3/4, 4/4.

• Hợp âm cơ bản: trưởng (C, F, G), thứ (Am, Dm, Em).

• Cách đọc và viết bản nhạc đơn giản.

Phần 2: Luyện ngón cơ bản

1. Bài tập ngón

• Chơi các nốt từ Do đến Do (một quãng tám), sau đó mở rộng.

• Tập chơi scale C major (C-D-E-F-G-A-B-C) bằng hai tay.

• Luyện tập chuyển đổi tay (ngón cái và ngón trỏ) một cách mượt mà.

2. Hợp âm cơ bản và chuyển hợp âm

• Tập bấm và chuyển hợp âm C - Am - F - G.

• Bài tập chuyển hợp âm theo nhịp (2/4 và 4/4).

Bài tập thực hành:

• Chơi hợp âm đệm cho bài hát “Happy Birthday.”

• Tập đàn bài hát thiếu nhi ngắn: “Con Chim Non,” “Lớp Chúng Mình.”

Phần 3: Đệm đàn cho bài hát thiếu nhi

1. Kỹ thuật đệm đàn cơ bản

• Cách đệm nhịp đơn giản (gõ nhịp đều bằng tay trái).

• Kết hợp đệm tay trái và giai điệu tay phải.

2. Thực hành đệm hát

• Đệm đàn cho các bài hát thiếu nhi:

• “Đàn Gà Trong Sân.”

• “Con Cào Cào.”

• “Cả Nhà Thương Nhau.”

3. Kỹ năng dẫn dắt trẻ bằng đàn

• Dùng đàn để tạo hứng thú cho trẻ (âm thanh vui nhộn, chuyển tông).

• Tạo giai điệu ngắn để trẻ hát theo.

Bài tập thực hành:

• Đệm đàn một bài hát thiếu nhi trong nhịp 2/4 và 4/4.

• Tập xử lý khi trẻ hát sai nhịp hoặc chậm nhịp.

Phần 4: Ứng dụng nâng cao

1. Chuyển tông (transpose)

• Cách sử dụng chức năng chuyển tông tự động trên đàn phím.

• Thực hành đệm bài hát trong các giọng khác nhau (C, D, G).

2. Sáng tạo phần đệm và giai điệu

• Tự soạn đoạn nhạc ngắn để mở đầu bài học.

• Sáng tạo giai điệu hoặc hợp âm đơn giản phù hợp với bài hát thiếu nhi.

3. Tích hợp đàn với các hoạt động âm nhạc

• Đệm đàn kết hợp kể chuyện: Thêm âm thanh minh họa (tiếng mưa, tiếng chim hót).

• Đệm đàn cho trò chơi âm nhạc (dừng nhạc, đoán giai điệu).

Bài tập thực hành:

• Sáng tạo giai điệu ngắn để kể một câu chuyện (ví dụ: “Chú Thỏ Thông Minh”).

• Đệm đàn cho một tiết học mô phỏng: bài hát, trò chơi và kể chuyện.

Phần 5: Bài tập và kiểm tra

1. Bài tập cá nhân

• Chọn một bài hát thiếu nhi (theo gợi ý) và tập đệm hoàn chỉnh.

• Thực hành đệm đàn cho một bài hát được chọn ngẫu nhiên.

2. Dự án cuối kỳ

• Đệm đàn trong một tiết học mô phỏng (khoảng 5 phút), bao gồm:

• Đệm đàn bài hát.

• Sử dụng đàn để hướng dẫn trò chơi âm nhạc.

• Sáng tạo một đoạn giai điệu ngắn để trẻ tương tác.

Tài liệu bài tập thực hành

1. Danh sách bài hát thiếu nhi:

• “Lớp Chúng Mình,” “Con Chim Non,” “Con Cào Cào,” “Bé Tập Đánh Răng.”

• Bài hát nước ngoài: “Twinkle Twinkle Little Star,” “If You’re Happy and You Know It.”

2. Các bài tập luyện hợp âm:

• C-Am-F-G (nhịp 4/4).

• G-Em-C-D (nhịp 2/4).

3. Sách và giáo trình tham khảo:

• Giáo trình nhạc lý cơ bản cho người mới bắt đầu.

• Sách hướng dẫn đệm đàn cho trẻ mầm non.

• Bộ sưu tập bài hát thiếu nhi phổ biến.

Hỗ trợ đào tạo

1. Video hướng dẫn: Chuẩn bị các video minh họa để sinh viên tự luyện tập.

2. Bài giảng mô phỏng thực tế: Xây dựng các bài học mẫu để sinh viên quan sát cách ứng dụng đàn trong giảng dạy.

3. Ứng dụng công nghệ: Sử dụng phần mềm học đàn trực tuyến hoặc app hỗ trợ như Simply Piano, Yousician để sinh viên tự luyện thêm.

Nếu bạn cần, tôi có thể giúp soạn một số tài liệu thực hành cụ thể (sheet nhạc, bài tập luyện ngón) hoặc hướng dẫn cách triển khai chương trình này trong môi trường thực tế. Bạn muốn bắt đầu từ phần nào?