Hướng dẫn: Nghiên cứu thị trường

Đối với một doanh nghiệp khởi nghiệp, trước khi quyết định thâm nhập thị trường cần nghiên cứu thị trường trước khi xây dựng kế hoạch chi tiết. Nhiều doanh nghiệp Việt Nam, hoặc do đánh giá không đúng tầm mức quan trọng của nghiên cứu thị trường, hoặc cũng có thể có nhận thức nhưng do hạn chế về ngân sách, đã không chú tâm đúng mực đến công tác nghiên cứu thị trường trước khi tung một sản phẩm mới, kết quả là họ đã phải trả giá đắt khi vấp phải những trở ngại khó có thể vượt qua trong quá trình triển khai thâm nhập thị trường.

Nội Dung Chính

• Tại sao thông tin thị trường lại quan trọng đến vậy?
• Những yêu cầu khi nghiên cứu thị trường
• Quy trình nghiên cứu thị trường
  • Bước 1: Xác định vấn đề cần nghiên cứu
  • Bước 2: Thiết kế nghiên cứu
    • 1. Phương pháp nghiên cứu
    • 2. Cách thức thu thập số liệu, ưu và nhược điểm của từng phương pháp
    • 3. Công cụ nghiên cứu
    • 4. Chọn mẫu nghiên cứu
  • Bước 3: Thu thập thông tin dữ liệu
  • Bước 4: Kiểm tra chất lượng thông tin
  • Bước 5: Làm sạch mã hóa dữ liệu
  • Bước 6: Nhập dữ liệu
  • Bước 7: Làm báo cáo kết quả nghiên cứu thị trường
• Những vấn đề cơ bản về thị trường cần nghiên cứu
  • Nghiên cứu thị trường tổng thể
    • Nghiên cứu quy mô, cơ cấu và sự vận động của thị trường
    • Nghiên cứu giá cả thị trường
    • Nghiên cứu các trạng thái thị trường
    • Nghiên cứu các nhân tố tác động đến thị trường
  • Nghiên cứu thị trường chi tiết
    • Nghiên cứu khách hàng
    • Nghiên cứu đối thủ cạnh tranh
    • Các nguồn thông tin

Tại sao thông tin thị trường lại quan trọng đến vậy?

Điều cơ bản nhất quyết định sự thành công của một sản phẩm là sự chấp nhận của người mua sản phẩm hoặc sự hài lòng của người sử dụng dịch vụ. Làm thế nào biết được khách hàng có thích hay không thích, chấp nhận hay không chấp nhận? Chỉ có cách duy nhất và chính xác nhất là hỏi chính khách hàng – người được cho là sẽ mua sản phẩm, hoặc người không trực tiếp mua nhưng có ảnh hưởng tác động đến quyết định mua sản phẩm. Nghiên cứu thị trường giúp bạn:

• Cung cấp sản phẩm/dịch vụ mà khách hàng cần
• Định ra mức giá mà khách hàng chấp nhận trả
• Đưa hàng hóa/dịch vụ của bạn đến tay khách hàng
• Đưa thông tin về doanh nghiệp và sản phẩm/dịch vụ của doanh nghiệp.

Nếu công tác nghiên cứu thị trường thu thập về những thông tin không chính xác, không phản ảnh đúng tình hình thực tế thị trường. Những quyết định bạn đưa ra sẽ không sát với thực tế, dẫn đến hoạt động kinh doanh sẽ không hiệu quả, lãng phí nhân lực và tiền bạc.

Những yêu cầu khi nghiên cứu thị trường

Kế hoạch nghiên cứu của bạn cần có mục tiêu và thông tin bạn cần để quyết định có nên tiếp tục ý tưởng kinh doanh của mình hay không. Hãy tạo ra một danh sách các câu hỏi bạn cần và lập kế hoạch trả lời những câu hỏi này. Có thể tham khảo các chuyên gia hoặc tham gia một khóa đào tạo ngắn về cách nghiên cứu. Việc này sẽ giúp bạn biết phương pháp nghiên cứu nào là phù hợp nhất, mẫu nghiên cứu thống kê sẽ phát triển thế nào, cách viết câu hỏi, nguồn thông tin nào khách quan và đáng tin cậy.

Loại thông tin bạn cần thu thập sẽ phụ thuộc vào loại sản phẩm hoặc dịch vụ bạn muốn cung cấp cho thị trường. Ví dụ, nếu sản phẩm của bạn hữu hình, bạn có thể đưa khách hàng xem, sờ vào sản phẩm mẫu. Nếu sản phẩm của bạn vô hình, hãy miêu tả về sản phẩm càng chi tiết càng tốt.

Quy trình nghiên cứu thị trường

Mỗi công ty có thể có một phương pháp nghiên cứu thị trường khác nhau phù hợp với đặc thù sản phẩm, nhưng quy trình nghiên cứu thị trường thông thường gồm có bảy bước sau:

Quy trình nghiên cứu thị trường

Bước 1: Xác định vấn đề cần nghiên cứu

Bạn cần hiểu rõ vấn đề cần nghiên cứu: tại sao cần tìm thông tin đó, nó thuộc lĩnh vực nào?

Ví dụ: Sản lượng xe Wave giảm sút, Honda cần tìm hiểu xem tại sao người tiêu dùng lại ít mua sau bao nhiêu nỗ lực quảng cáo, tiếp thị? Vì vậy, họ nghiên cứu các vấn đề :

1. Người tiêu dùng chọn lựa xe máy như thế nào? Đòi hỏi các tiêu chí gì?
2. Honda cần làm các động tác tiếp thị nào để thu hút thêm người tiêu dùng cho xe Wave?

Bước 2: Thiết kế nghiên cứu

Có một số mục tiêu nghiên cứu cụ thể như: nghiên cứu thăm dò (nhằm xác định hoặc nhận diện các vấn đề đang tồn tại), nghiên cứu liên hệ nhân-quả (nhằm phát hiện ra các mối quan hệ nhân quả trong vấn đề nghiên cứu, từ đó tìm ra giải pháp cho vấn đề), nghiên cứu mô tả (nhằm xác định quy mô của việc nghiên cứu cần tiến hành). Trong bước này, công ty cần phải xác định cụ thể và chính xác 04 yếu tố sau:

1. Phương pháp nghiên cứu

Có 03 phương pháp nghiên cứu thường dùng

a. Thực nghiệm: tuyển chọn các nhóm đối tượng có thể so sánh được với nhau, tạo cho các nhóm các hoàn cảnh khác nhau, kiểm tra các yếu tố biến động và xác định mức độ quan trọng của các yếu tố được quan sát. Ví dụ, Honda có thể mời một số nhóm khách hàng khác nhau chạy thừ xe Wave trong một số hoàn cảnh khác nhau, sau đó các nhóm chạy thử một số loại xe khác, từ đó thu thập các ý kiến và phản hồi của họ.

b. Quan sát: người ta tiến hành quan sát trực tiếp khách hàng tại các hoàn cảnh, môi trường nhất định. Ví dụ, bạn có thể tới các cửa hàng để quan sát, hay gắn camera ghi hình và âm thanh để phân tích các hành vi, phản ứng của khách hàng với sản phẩm.

c. Thăm dò dư luận: nếu như quan sát phù hợp nhất với các nghiên cứu thăm dò, thực nghiệm phù hợp nhất cho nghiên cứu nhân-quả thì thăm dò dư luận phù hợp cho nghiên cứu mô tả. Ví dụ Honda sử dụng các phiếu thăm dò để tìm hiểu tỉ lệ % số người biết về xe Wave, các nhận xét của họ về kiểu dáng, tính năng, độ bền…của xe Wave hay so sánh với các loại xe khác…

2. Cách thức thu thập số liệu, ưu và nhược điểm của từng phương pháp

a. Phỏng vấn qua điện thoại: là phương pháp thu thập thông tin nhanh nhất, người phỏng vấn có thể giải thích rõ các vấn đề cho người được hỏi, tiết kiệm thời gian đi lại. Tuy nhiên, phương pháp này thời gian phải ngắn gọn nên không tìm hiểu được sâu, thông tin cũng hay bị sai lệch.

b. Phiếu điều tra gửi qua bưu điện, email:  Thường được sử dụng khi người được hỏi không có nhiều thời gian gặp trực tiếp hay không thích gặp người phỏng vấn. Phương pháp này đem lại thông tin có thể chính xác và khách quan hơn. Tuy nhiên, nhược điểm là tỉ lệ phản hồi thấp, thời gian thu thập lâu và cũng khá tốn kém.

c. Phỏng vấn trực tiếp: là phương pháp tốt nhất và hiệu quả nhất, nhưng cần có sự chuẩn bị chu đáo và sự kiểm soát chặt chẽ. Có hai hình thức là phỏng vấn cá nhân (người phỏng vấn tìm gặp người được hỏi tại nơi làm việc, tại nhà hay trên đường phố và trò chuyện trực tiếp) và phỏng vấn tập thể (mời một nhóm đối tượng mục tiêu tới trò chuyện).

3. Công cụ nghiên cứu

Phiếu điều tra là công cụ phổ biến nhất khi thu thập thông tin nghiên cứu. Đó là một loạt các câu hỏi mà người được hỏi cần trả lời. Phiếu điều tra cần được soạn thảo kỹ, thử nghiệm và sửa các sai sót trước khi sử dụng rộng rãi. Cần tránh các sai lầm khi đặt câu hỏi như: các câu hỏi chung chung, mơ hồ hay các câu hỏi quá riêng tư, mang tính tôn giáo chính trị v.v…

Phiếu điều tra

Có hai loại câu hỏi: câu hỏi đóng và câu hỏi mở. Câu hỏi đóng là dạng câu hỏi cho sẵn các phương án trả lời, người được hỏi chỉ việc đánh dấu vào lựa chọn của mình. Câu hỏi mở là dạng cậu hỏi cho phép người được hỏi đưa ra ý kiến của mình (thường dùng trong nghiên cứu định tính) và rất hữu ích trong nghiên cứu thăm dò . Việc trình bày thứ tự các câu hỏi cũng cần cẩn thận: nên đặt các câu hỏi đơn giản, dễ trả lời trước, sau đó mới tới các câu hỏi phức tạp hơn.

4. Chọn mẫu nghiên cứu

Đối tượng hỏi là những ai? Được lựa chọn bằng phương pháp nào? Cần hỏi bao nhiêu người?

Bước 3: Thu thập thông tin dữ liệu

Dữ liệu thu thập được được chia làm 02 loại:

Dữ liệu sơ cấp/ban đầu (Primary data): số liệu từ điều tra, khảo sát do công ty nghiên cứu tổ chức thu thập.

Dữ liệu thứ cấp (Secondary data): Là những thông tin đã có được tổng hợp từ những nguồn như báo, sách, tài liệu nghiên cứu của chính phủ, tìm kiếm trên mạng, báo cáo nghiên cứu thương mại. Để xác nhận tính chính xác của thông tin thì cần phải tìm những thông tin tương tự ở những nguồn khác để so sánh

Bước 4: Kiểm tra chất lượng thông tin

Bước 5: Làm sạch mã hóa dữ liệu

Là quá trình bổ sung, hiệu chỉnh và thống nhất thông tin về các biến của cơ sở dữ liệu, đảm bảo các kết quả xử lý, khai thác, kết nối dữ liệu nhận được các kết quả đúng.

Bước 6: Nhập dữ liệu

Bước 7: Làm báo cáo kết quả nghiên cứu thị trường

Những vấn đề cơ bản về thị trường cần nghiên cứu

Nghiên cứu thị trường tổng thể

Nghiên cứu thị trường tổng thể giúp bạn xác định nhu cầu tiêu thụ so với mức cung ứng hiện tại của mỗi loại sản phẩm/dịch vụ. Từ đó, bạn có thể đưa ra những định hướng về việc xâm nhập vào thị trường mới hoặc đánh giá các chiến lược, sách lược của mình trong thời gian tới đối với thị trường hiện tại. Nội dung của nghiên cứu thị trường tổng thể bao gồm:

Nghiên cứu quy mô, cơ cấu và sự vận động của thị trường

Nghiên cứu xác định số lượng người tiêu thụ, khối lượng hàng hoá tiêu thụ hoặc doanh số bán thực tế, tỉ lệ giữa việc mua và sử dụng lần đầu với việc mua và sử dụng bổ sung thay thế, sự biến động theo thời gian của cung cầu và giá cả thị trường từng loại hàng.

Nghiên cứu giá cả thị trường

Đó là sự nghiên cứu của các yếu tố hình thành giá, các nhân tố tác động và dự đoán những điều kiện của giá cả thị trường.

Nghiên cứu các trạng thái thị trường

Nghiên cứu sự tồn tại các trạng thái thị trường với những loại hàng hoá chủ yếu: tồn tại dạng thị trường độc quyền, cạnh tranh có tính độc quyền, cạnh hoàn hảo với từng loại hàng hoá là có lợi hay bất lợi. Xu hướng chuyển hoá của các thị trường, nguyên nhân và tác động của nó.

Nghiên cứu các nhân tố tác động đến thị trường

Thị trường hoạt động chịu sự chi phối của các nhân tố khách quan và chủ quan. Môi trường và thị trường có thể tạo nên lợi thế cho doanh nghiệp và cũng có thể tác động xấu tới tình hình sản xuất kinh doanh. Do vậy nghiên cứu các nhân tố tác động tới thị trường sẽ là cơ sở để doanh nghiệp đề ra các kế hoạch chiến lược kinh doanh phù hợp các yếu tố tác động đến thị trường.

Tóm lại, để nghiên cứu thị trường tổng thể và phát hiện xu hướng của thị trường, bạn cần trả lời các câu hỏi:

• Nhu cầu về sản phẩm và dịch vụ của bạn có chuyển cùng hướng với đối thủ cạnh tranh không? Bạn có hiểu tại sao lại có/không?
• Bạn có hiểu xu hướng nhu cầu của năm ngoái hoặc 2 năm trước không? Bạn có thể sử dụng thông tin này để dự đoán xu hướng thay đổi của 2 năm sau hoặc hơn không?
• Sự biến đổi trong thị trường của bạn có phải là do có thêm nhiều sản phẩm mới tham gia vào thị trường?
• Có phải đối thủ cạnh tranh của bạn giới thiệu những nét đặc trưng mới, công nghệ mới hoặc sản phẩm mới? Họ có sử dụng nhiều hơn việc quảng cáo trên mạng?
• Xu hướng chung của nền kinh tế là gì? Ví dụ, có thêm nhiều công ty của nước ngoài tham gia vào thị trường không? Lạm phát có tăng không? Có phải thuế xuất/nhập khẩu giảm?

Sau đó sử dụng những dự đoán này làm cơ sở, cần ước tính những vấn đề sau:

• Có bao nhiêu người mua tiềm năng trong 3, 5, 10 năm tới?
• Thị trường này lớn như thế nào?
• Mức độ thường xuyên mua sản phẩm/dịch vụ loại này như thế nào?
• Họ sẽ mua với số lượng bao nhiêu?
• Quy mô thị trường tính bằng tiền là bao nhiêu?

Nghiên cứu thị trường chi tiết

Nghiên cứu khách hàng

Muốn chăm sóc khách hàng tốt, doanh nghiệp cần hiểu khách hàng muốn gì. Một sản phẩm không thể làm vừa lòng tất cả khách hàng, nên việc hiểu sự khác nhau trong nhu cầu của khách hàng là nền tảng để doanh nghiệp tạo ra sản phẩm phù hợp. Đây cũng là việc giúp bạn có thể phân khúc khách hàng, lựa chọn khách hàng mục tiêu, định vị, định giá sản phẩm, truyền thông, phân phối, bán hàng và hậu mãi.

Khách hàng được chia làm hai loại: Khách hàng cá nhân và tổ chức. Bạn cần phải thiết kế những câu hỏi riêng cho hai nhóm. Ví dụ, đối với những khách hàng là doanh nghiệp, bạn sẽ phải biết quy mô kinh doanh, trong doanh nghiệp đó ai là người quyết định mua sản phẩm? ai sẽ là người mua? Nếu bạn đang hướng tới các khách hàng cá nhân thì cần biết những thông tin như giới tính, tuổi, nghề nghiệp, thu nhập, lối sống, thái độ hoặc tầng lớp xã hội cũng như những yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua hàng của họ.

Để việc nghiên cứu khách hàng có hiệu quả, cần lưu ý những điểm quan trọng sau:

Chọn đúng mẫu nghiên cứu. Khách hàng được nghiên cứu phải là những người liên quan trực tiếp đến việc sử dụng sản phẩm và cần đa dạng để đại diện cho toàn bộ nhóm khách hàng tiềm năng. Điều này giúp cho việc nghiên cứu khách hàng ghi nhận được hết tất cả mục đích sử dụng sản phẩm của các nhóm khách hàng khác nhau.

Không phải mục tiêu nào cũng quan trọng như nhau. Kết quả nghiên cứu thường cho ra rất nhiều mục tiêu mà khách hàng mong muốn. Doanh nghiệp cần làm rõ những mục tiêu này gắn liền với hoàn cảnh cụ thể nào. Đồng thời, cần định lượng lại để xác định được tầm quan trọng của các mục tiêu khác nhau. Ngoài ra, doanh nghiệp cũng cần xác định mức độ hài lòng của khách hàng đối với việc thực hiện được mục tiêu mong muốn. Khi cải tiến hoặc phát triển sản phẩm mới, doanh nghiệp sẽ ưu tiên những giải pháp phục vụ các mục tiêu quan trọng nhất. Nếu có hai mục tiêu quan trọng như nhau, cần ưu tiên phát triển giải pháp phục vụ mục tiêu có chỉ số hài lòng của khách hàng thấp hơn.

Phân loại khách hàng tiềm năng. Để ước tính quy mô thực tế của thị trường đã lựa chọn, phải lượng hóa hoặc phân loại người mua tiềm năng. Việc này nhằm xác định số lượng khách hàng triển vọng có lý do mua hàng thực sự. Một số tiêu câu hỏi giúp phân loại khách hàng:

• Khách hàng thu được lợi ích gì? Câu trả lời được rút ra từ việc phân tích ứng dụng và phân tích lợi ích của sản phẩm dịch vụ
• Việc mua sản phẩm đáp ứng được nhu cầu hay mong muốn nào của khách hàng?Một người tại một thời điểm nào đó sẽ mua hàng để đáp ứng mong muốn của họ. Mong muốn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tình hình kinh tế chung, các điều kiện kinh tế cá nhân, thái độ đối với tương lai… Động cơ mua hàng xuất phát từ một mong muốn sẽ chưa chắc chắn để đánh giá.
• Có thể xác định được phần thu hồi từ đầu tư được không? Nếu được thì có thể lượng hóa hoặc chỉ rõ được không? Phần thu hồi từ đầu tư cũng có thể được định nghĩa là giá trị nhận được. Một bộ khuôn chất lượng cao giá 200 triệu đồng có thể tiết kiệm được thêm 100 triệu đồng trong 2 năm về chi phí bảo dưỡng. Phần thu hồi là một công cụ bán hàng tốt bởi nó cung cấp cho người mua một dẫn chứng kinh tế có thể định lượng được.
• Khách hàng có nhiều lý do để mua không và lý do nào là quan trọng nhất? Đối với một số khách hàng, lợi ích trước mắt là sản phẩm phải tiết kiệm được tiền cho họ. Nếu một sản phẩm hoặc dịch vụ có khả năng thu hồi trong vòng một năm, chắc chắn những khách hàng mục tiêu chủ yếu sẽ nhìn nhận nghiêm túc vấn đề này. Các lý do mua hàng có thể là: màu sắc, được sản xuất ở Mỹ, phân phối rộng khắp, chuyển hàng nhanh chóng. Cần phải hiểu khách hàng và hướng quá trình tiếp thị vào lý do mua hàng quan trọng nhất.
• Có những cản trở cụ thể mà người mua phải vượt qua để mua hàng hóa dịch vụ không? Nếu có, nó sẽ được giải quyết như thế nào? Nhân tố này thường liên quan đến: các sản phẩm hoặc ý tưởng hoàn toàn mới, các sản phẩm được sản xuất ở nước ngoài, kiểu dáng khác lạ… Đây cũng có thể là chi phí trước mắt. Phải chuẩn bị để chống trả những cản trở cho việc bán hàng bằng cách biết trước những phức tạp có thể xảy ra.
• Hiện tại các khách hàng tiềm năng đang làm gì khi chưa có sản phẩm này?

Nghiên cứu đối thủ cạnh tranh

Đối thủ cạnh tranh của bạn không phải chỉ là những doanh nghiệp giống của bạn. Bất kỳ một doanh nghiệp nào bán sản phẩm có liên quan đến sản phẩm của bạn hoặc những sản phẩm đó thu hút khách hàng mà bạn đang nhắm tới thì những doanh nghiệp đó là đối thủ cạnh tranh của bạn. Nói cách khác, đối thủ cạnh tranh của bạn là những doanh nghiệp bán những sản phẩm có thể “thay thế” hoặc “bổ sung” được cho sản phẩm của bạn. Ví dụ, nếu bạn mở một tiệm làm tóc, bạn cần phải xác định: Các tiệm khác trong khu vực; Các nhà cung cấp sản phẩm làm đẹp, sản phẩm cho da và mặt, sản phẩm làm sạch lông chân và mát xa.

Nghiên cứu đối thủ cạnh tranh giúp bạn tìm ra sự khác biệt giữa hoạt động kinh doanh của họ với ý tưởng kinh doanh của bạn. Giả sử việc nghiên cứu thị trường đã giúp bạn tìm ra các đối thủ cạnh tranh.Bây giờ, bạn cần phải xem các đối thủ cạnh tranh đang hoạt động ra sao. Hãy tự biến mình thành khách hàng của đối thủ cạnh tranh để bạn có thông tin về các sản phẩm và cách hoạt động của họ. Từ đó tìm cách đưa ra các sản phẩm/dịch vụ nổi bật hơn. Để có thể hiểu được đối thủ cạnh tranh, bạn cần phải trả lời những câu hỏi sau đây:

• Có bao nhiêu đối thủ cạnh tranh trên địa bàn hoạt động của bạn?
• Khách hàng của các đối thủ cạnh tranh là ai, có đặc điểm gì, họ có phàn nàn gì không?
• Các sản phẩm và dịch vụ mà họ cung cấp?
• Cách thức họ bán sản phẩm và dịch vụ cho khách hàng – cố gắng biết được những lợi ích mà sản phẩm hoặc dịch vụ của họ mang lại cho khách hàng chứ không chỉ nhìn vào những đặc tính của sản phẩm hoặc dịch vụ. Ví dụ, nhãn hiệu của họ mang lại các giá trị và lợi ích chủ yếu gì?
• Chiến lược và chiến thuật giá cả họ áp dụng?
• Cách phân phối và giao các sản phẩm và dịch vụ, gồm cả nơi giao sản phẩm và dịch vụ?
• Điểm khác biệt trong dịch vụ khách hàng của họ?
• Cách thức họ củng cố lòng trung thành của khách hàng?
• Họ có cải tiến các phương pháp kinh doanh và các sản phẩm không?
• Số lượng và tay nghề của nhân viên?
• Họ áp dụng công nghệ thông tin vào các hoạt động kinh doanh như thế nào – họ có trang web, thư điện tử, mạng nội bộ hoặc có áp dụng thương mại điện tử không?
• Ai là chủ doanh nghiệp và đó là người như thế nào?
• Họ dự định làm gì trong tương lai?
• Dự đoán họ có thể phản ứng ra sao trước động thái mới của công ty bạn?

Để có thể nhìn nhận vấn đề một cách có hệ thống từ những thông tin thu thập được, bạn phải sắp xếp chúng theo ba loại sau đây:

• Các điểm mạnh của đối thủ cạnh tranh so với bạn: Không nên chỉ sao chép đơn thuần các hành động của đối thủ. Cần bảo đảm rằng bạn tuân theo những quy định về bản quyền, quyền tác giả và kiểu dáng công nghiệp. Hãy cân nhắc xem bạn có thể làm được điều gì tốt hơn đối thủ, làm thế nào để nâng cao giá trị của sản phẩm và dịch vụ, cần bao nhiêu tiền để thực hiện sự thay đổi này, việc này sẽ mang lại lợi ích như thế nào, bạn có cần tuyển thêm nhân viên, có cần đầu tư mới không.v.v.
• Những lợi thế của bạn so với đối thủ cạnh tranh: Đây chính là những điểm mạnh của bạn. Nhưng nếu khách hàng không thấy được những điểm mạnh này thì nó sẽ trở thành vô dụng. Ví dụ, chính sách giảm giá cho những người mua với số lượng lớn không được quảng bá đến họ. Bằng cách tập trung vào những điểm mạnh mà bạn đã tìm thấy, bạn sẽ có khả năng mở rộng và phát triển thêm những điểm mạnh đó. Nó sẽ giúp bạn xác định được lợi thế cạnh tranh của bạn.
• Những điểm giống nhau giữa bạn và họ: Các chiến lược giống nhau sẽ không đem lại hiệu quả nhất. Phân tích những điểm giống nhau sẽ đem đến những ý tưởng để có thể tạo nên sự khác biệt và tăng khả năng cạnh tranh của bạn. Ví dụ, một quán net mới mở thấy rằng quán net cũ đối diện bên kia đường giảm giá 25% khi thấy rằng quán net mới được trang bị dàn máy thế hệ mới nhanh hơn họ. Ngay lập tức, quán net mới giảm giá 25%. Cạnh tranh được 1 năm, cả 2 quán net đều đông khách, tuy nhiên họ nhanh chóng nhận ra rằng mình đang dần thua lỗ cho dù quá tải. Còn khách hàng thì dần chuyển sang quán net mới mở gần đó cung cấp dịch vụ với mức giá không đổi nhưng rất sạch sẽ và có trà xanh miễn phí.

Các nguồn thông tin

Có thể thu thập thông tin để xác định liệu bạn thực sự có đối thủ cạnh tranh không và họ là ai từ các nguồn thông tin. Dưới đây là danh sách mẫu không đầy đủ về những nguồn thông tin tham khảo và số liệu thống kê mà bạn có thể truy nhập:

Các ấn phẩm của cơ quan chính phủ

• Niên giám thống kê hàng năm của Tổng cục thống kê
• Báo cáo tình hình kinh tế xã hội được công bố
• Kết quả tổng điều tra dân số của Tổng cục thống kê
• Kết quả điều tra mức sống và việc làm hằng năm của Tổng cục thống kê phối hợp với các Bộ, Ngành liên quan
• Niên giám thống kê về lao động và việc làm của Bộ lao động, thương binh và xã hội
• Báo cáo tổng kết hàng năm được công bố của các Bộ, Ngành
• Đề án quy hoạch, phát triển ngành được duyệt trong từng giai đoạn
• Danh mục các dự án đầu tư nước ngoài được cấp phép, dự án kêu gọi đầu tư
• Các báo cáo nghiên cứu, khảo sát tổng thể trong từng lĩnh vực được thực hiện trong khuôn khổ các chương trình quốc gia, các dự án tài trợ của các tổ chức quốc tế

Các ấn phẩm của địa phương

• Niên giám thống kê của từng tỉnh/thành phố
• Niên giám điện thoại
• Chiến lược, quy hoạch phát triển kinh tế xã hội của địa phương
• Báo cáo tổng kết hàng năm được công bố của các cơ quan chức năng

Các hiệp hội chuyên môn

• Niên giám kinh doanh của Phòng thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI)
• Cơ sở dữ liệu về công ty, thành viên của VCCI và các Hội, Hiệp hội

Các ấn phẩm khác:

• Báo, tạp chí, ấn phẩm của trung ương và địa phương ra hàng ngày và định kỳ
• Báo, tạp chí,… định kỳ bằng tiếng nước ngoài về thị trường khu vực và thế giới
• Sách tham khảo chuyên đề, tài liệu chuyên ngành được công bố
• Kỷ yếu, báo cáo khoa học tại các hội thảo, hội nghị
• Các văn bản pháp luật, quy định của các cơ quan pháp lý
• Các tiêu chuẩn chất lượng

Các thông tin trên mạng Internet

Trên thực tế ở Việt Nam chưa hình thành được một hệ thống dữ liệu đồng bộ về thị trường các sản phẩm, dịch vụ để phục vụ cho các doanh nghiệp. Các số liệu thống kê thu thập được từ tất cả các nguồn đều phải được cân nhắc cẩn thận về tính chính xác, đầy đủ chi tiết và tính cập nhật trước khi sử dụng phục vụ cho việc lập kế hoạch kinh doanh. Đôi khi những ước đoán của các chủ doanh nghiệp dựa trên kinh nghiệm hoạt động trên thương trường và từ những nguồn thông tin không chính thức có tác dụng hơn nhiều so với những con số thống kê được công bố.